Hakkında
Reşit Paşa 1868 yilinda Şam’da dogmuştur. 1888 yilinda Mülkiye’yibitirdikten sonra çeşitli egitim hizmetlerinde görev almiş, 1906 yilinda SerezSancagi mutasarrifligina atanmiştir. Bu görevde iken Rumeli Beyler Beyi (Paşalik)ünvanini kazanir. Ittihat ve Terakki Partisi’nin gizli çalişmalarina katilir. IkinciMeşrutiyet öncesinde Sultan Ikinci Abdulhamit’e çektigi ültimatom telgrafiylayurt çapinda ün kazanir. Ikinci Meşrutiyetin ilanindan sonra valilige yükselir.Sirasiyla Edirne, Cezair-i Bahri-yi Sefid, Manastir, Ankara Kastamonu valiliklerindebulunur. Daha sonra Sadrazam Talat Paşa tarafindan görevden alinir. Ancak 1916yili seçimlerinde Ergani mebusluguna seçilir. 28 Aralik 1918’de Meclis-iMebusan2in dagilmasindan sonra açikta kalir ve ailesini geçindirmekte büyüksikintilar yaşar. Hürriyet ve Itilaf Partisinin kurdugu hükümet Reşit Paşayi SivasValiligine atar, Paşa 11 Haziran 1919’da Sivas’ta göreve başlar.21 Haziran 1919’da Mustafa Kemal tarafından Amasya kararları alınır,bütün vali ve komutanlara duyurulur. Amasya’da alınan kararların birindeAnadolu’nun en güvenli yerlerinden biri olan Sivas’ta milli bir kongrenintoplanmısır. Bu karar Türk Milleti’nin hayatında bir dönüm noktası olduğu kadar Vali Reşit Paşa’nın da kader çizgisini değiştirir.Vatanın işgal edilmesine kayıtsız kalan İstanbul Hükümeti milli uanışaönderlik eden Mustafa Kemal Paşa’yı 23 Haziran 1919 tarihli bakanlar kurulukararı ile görevden alır ve görüldüğü yerde tutuklanmasını valilere bildirir.Vali Reşit Paşa, resmen bagli oldugu hükümetle, duygulari ve vicdaniyladestekledigi kongre arasinda seçim yapmak zorunda, kendi degimiyle “örs ve çekiç arasinda” kalmiştir. Ancak akli ve vatan sevgisis agir basar, Istanbul Hükümeti’ne Mustafa Kemal ve arkadaşlarinin millet için çaliştiklarini ve onlarakarşi bir harekette bulunmanin birlik ve bütünlügümüzü bozacagini bildirir, millikongrenin yaninda oldgunu gösterir.İstanbul hükümeti Vali Reşit Paşa’nın kongrenin ve Mustafa Kemal’inyanında yer almasından dolayı, milli mücadele çalışmasını söndürmek amacıylauzun ve gizli pazarlıklar sonucunda Elazığ Valisi Ali Galip’le anlaşır. Ancakbaşından beri Ali Galip olayından haberdar olan Mustaf Kemal bir taraftan aldığıtedbirlerle Alip Galip’i bozguna uğratırken diğer yandan Vali Reşit Paşa aracılığıyla gönderdiği telgrafla İstanbul Hükümeti’nin bu girişiminden dolayışiddetle eleştirir ve hükümetin yetkisizliğini ilan eder.Vatanımızı düştüğü bu kötü durumdan kurtarmak için erkeklerden gerikalmayan türk kadınları da cemiyet kurarak çok önemli çalışmalar yapmışlarıdır.Bunlardan en önemlileri Sivaslı hanımların, Reşit Paşa’nın eşi Melek hanım’ınönderliğinde 5 Kasım 1919 Tarihinde Numune Kız Mektebi’nde toplanarakmemleketin bağımzılığını savunmak, Anadolu’nun birliğini sağlamak için Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan Cemiyet’ini kurmalarıdır. 28 Kasım 1919 Tarihinde toplanarak memeleketin düştüğü bu kötü durumu ve milltimize yapılanhaksızlıkları önlemek için kararlar alan vatansever Türk kadınları vatansavunması için erkeleriyle birlikte aynı safta hareket edeceklerini bildirmişleridr.Sivas kongresi tamamlanarak halk egemenliğine dayanan bir devletdüzeninin kurulmasının kararlrı alınmış, “Cumhuriyetin temelleri buradaatılmıştır.” Bu çok önemli kongrenin Sivas’ta yapılabilmesinde ve başarılıolabilmesinde büyük devlet adamı Reşit Paşa’nın vali olarak bulunmasın daşüphesiz büyük rolü bulunmaktadır.3 Eylül 1919 Tarihinden itibaren Sivas’ta çalışmalarını sürdüren Mustafa Kemal Paşa ve Heyet-i Temsiliye, milli mücadeleyi daha yakın bir yerdenyönetmek üzere halkın yoğun sevgi gösterileriyle ve göz yaşları arasındaSivas’tan ayrılırlar. Mustafa Kemal Paşa Sivas’tan ayrıldıktan sonra Vali Reşit Paşa'ya bir teşekkür mesajı çekerek memnuniyetlerini belirtir.Sivas’ın kara iklimi ve soğuk havası, sağlığının bozulması sebebi ile ValiReşit Paşa’ya yaramıyordu. Bu nedenle Kastamonu Valisi Cemal Bey ile 1920 deyer değiştirdiler. Kastomonu Valisi iken yine sağlık sebebi ile 1 Eylül 1921 de emekli oldu. 14 Mart 1924’te vefat etti. Çok dürüst ve namuslu bir kişi olan ReşitPaşa’nın 5 çocuklu kalabalık ailesini geçindirmekten devletten aldığı maaşındışında bir geliri yoktu. Bundan dolayı ailesine vatanı hizmet tertibinde maaşbağlanmıştır.
Unvan:
Devlet Adamı , Yazar
Doğum:
Şam, 1868
Ölüm:
14 Mart 1924
Okurlar
1 okur beğendi.
5 okur okudu.
1 okur okuyor.
6 okur okuyacak.
Kitaplar
Sözler ve Alıntılar
sivas valisi reşit bey 1919daki dönemin istanbul hükümetini eleştiriyor
''Yangın var, biraz su, diye bar bar bağırsanız aldırış eden olmazdı. Osmanlı tarihini sahife sahife kaplıyan isyanların, karışıklıkların bir 'Hiç, den çıkıp 'Her şey, haline gelmesi işte hep bu yüzdendir.''
Sayfa 20Kitabı okudu
Gençler için vatanî işlerde ölmek söz konusu olabilir;fakat korkmak, asla!
Mustafa Kemal’in tevkif edilmesi
Yabancı kuvvetlere istinat eden ve şahsi ihtiraslardan ilham alan hükümet, milli heyecana ve milli ihtiyaca tercüman olan, Mustafa Kemal Paşaya karşı acze düşmüş demekti.
Tan matbaasıKitabı okudu
Tarih, millet namına ve millet hesabına hareket edenleri küçültmeye çalışan devlet adamlarını daima hüsrana mahkum etmiştir.
Tan matbaasıKitabı okudu
sivas valisi reşit bey ve eski sivas mebusu rasim bey arasındaki diyalog
- Mustafa Kemal Paşa ne yapıyor, ne yapmak istiyor?
- Vatanı parçalanmaktan, devleti batmaktan, milleti esir olmaktan kurtarmak istiyor.
- Neye güveniyor?
- Türkün şahametine, cesaretine, fedakarlığına!
Sayfa 32 - şahamet: akıl ve zeka ile beraber olan yiğitlik. kahramanlık.Kitabı okudu
İletiler
