En Eski Şaban Özdemir Gönderileri
En Eski Şaban Özdemir kitaplarını, en eski Şaban Özdemir sözleri ve alıntılarını, en eski Şaban Özdemir yazarlarını, en eski Şaban Özdemir yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Bilal Kırımlı
Asaf Hâlet Çelebi'nin şiirleri ilk yayımlandığı tarihten itibaren ("Cüneyd" Ses, Kasım 1938) hep farklı ve çarpıcı bulunmuştur. Bu farklılığı ve çarpıcılığı hemen, "He"(1942), "Lâmelif//(1945) ve "Om Mani Padme Hum" (1953) şeklinde şiir kitaplarının isimlerinde görmek mümkündür. Cumhuriyet'in kuruluşu üstünden 20 yıla yakın bir sürenin geçtiği, istikametin Batılılaşma doğrultusunda çağdaşlaşma olarak tayin edilip, içinde alfabe değişikliğinin de olduğu birçok inkılap yapılarak eskisinden farklı bir devlet ve neslin oluşturulmak istendiği bir dönemde, Galatasaray Lisesi'nde sekiz yıl okuyan Asaf Hâlet Çelebi, şiirlerine böyle isimler veriyor... Bu isimler Fransızca veya diğer Batı dillerine ait lügatlerden değil; ilk ikisi eski alfabeden iki harf, diğeri de Budizm'e ait. İlk yayımlanan şiiri de büyük mutasavvıf Cüneyd-i Bağdadî ile alakalı olarak "Cüneyd" isimlidir... Öncelikle bunun, gerçekten dikkat çekici ve önemli bir hususiyet olduğunu ve Çelebi'nin şiir sanatını, mistisizm veya diğer açılardan ele alırken, fark edilip vurgulanması gerektiğini belirtelim. Ancak bu şekilde, Asaf Hâlet için Cumhuriyet devri Türk şiiri içinde anlamlı bir değerlendirme yapılabilir.
Sayfa 29 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu
Asaf Halefin şiirlerinde, araştırma ve incelemelerinde İslam tasavvufundan Hint mistisizmine, Divan şiirinden Arap ve İran edebiyatına, halk masalları ve efsanelerinden tarihöncesi uygarlıkların gizemli dünyasına, mağara devri insanlarının yaşantısından evrenin yaratılış serüvenine kadar çok geniş bir konu dağarcığı dikkat çekmektedir.
KABİL DEMİRKIRAN
Sayfa 44 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu
Asaf Hâlet Çelebi, bununla birlikte, yalnızca Doğu'nun şirini söyleyen bir sanatçı olarak kabul edilmiştir. Onun, henüz çocukluk yıllarında öğrenmeye başladığı Batı dilleri sayesinde, başta Fransız şair ve romancılar olmak üzere çağdaş edebiyatın önde gelen isimlerini okuduğu, Kant, Hegel, Freud gibi Batı düşüncesinde çığır açmış düşünür ve aydınların görüşlerine ilgi duyduğu, Doğu uygarlığı üzerine çalışmalar yapmış Batılı araştırmacılarla dostluğa varan ilişkiler kurduğu görmezden gelinmiştir. Batıdaki bütün sanat ve fikir hareketlerini bizzat kaynağından takip eden Çelebi, şiirlerine buralardan aldığı etkileri doğrudan ya da dolaylı bir biçimde yansıtmayı başarmış bir şairdir. Ancak ölümünden bu yana geçen kırk beş yıl zarfında, onun hakkında çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanan yazılarda, şairin bu yönü ihmal edilmiş gibidir. Asaf Hâlef in yaşamı, sanatı ve eserlerini konu alan iki kitapta da1, şairin Batı şiiri ve edebiyat akımlarıyla ilişkisine ayrıntılı yer verilmemiştir. Çelebi'nin Batı şiiriyle ilişkisine değinen, Başta Ahmet Hamdi Tanpınar2 olmak üzere, Seyit Kemal Karaalioğlu3, Ahmet Kabaklı4, Mustafa Miyasoğlu5 gibi yazarlar, onun şiiriyle sürrealizm ve letrizm arasında bir bağlantı kurulabileceğini savunmuşlardır. Ne var ki, bu bağlantının kanıtlarını ortaya koyma noktasında ciddi bir eksiklik göze çarpmaktadır.
KABİL DEMİRKIRAN
Sayfa 45 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu
Letrizm Nedir?
Letrizm (Lettrism) ya da Harfçilik, II. Dünya Savaşı'nın son yıllarında Fransa'da yayılmaya başlayan bir sanat akımıdır. Kökleri dadaizme dayanan ve sürrealizmden de bazı izler taşıyan bu akımın öncüsü, Rumen asıllı Isidore Isou (1928-)dur. Savaşın sonlarına doğru Romanya'dan Fransa'ya göç eden Isou, 1944 yılında Paris'te
Sayfa 45 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu
Letrizm Nedir?
Isou ve arkadaşları, harf olmayan ya da harf olamayacak hiçbir şeyin, somut bir halde de var olamayacağım savunmuşlardır. Onlara göre harfler, âdeta varlığın koşulu ve kanıtı gibidirler. Letristlerin bu düşünceleri, ilk bakışta, onları Doğudaki Hurufilik inancına yaklaştırmaktadır. 14.yy'da İran'da ortaya çıkan bu mistik inanç sisteminde de harfler, varlığın ve oluşun özünü tanımlamakta kullanılmışlardır. Gerçek yaratıcının harfler olduğunu ileri süren Hurufiler, her harfin, bir varlık türünün özünü simgelediğine, en yüce varlık Tanrı'dan en alt basamakta yer alan cansız varlıklara kadar her şeyi bir harfin karşıladığına inanmışlardır.9
Sayfa 47 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu
Letrizm Nedir?
Isou, somutla soyut arasındaki karşıtlığın kaynağını da harflere dayandırmıştır. Soyut ya da dile getirilemeyen şeyler, alfabedeki harflerin yetersizliği yüzünden soyut olarak kalmışlardır. Somutun özdeşi olan harfle soyut arasındaki ayrımı ortadan kaldırmak, ancak harflerin yetersizliğini gidermekle mümkündür. Letristler, bunun için 130 harf ya
Sayfa 47 - Hece Yayınları Birinci Basım - Ekim 2003Kitabı okudu