Özel mülkiyete son vermek istememizi dehșetle karșılıyorsunuz. Ama sizin bu günkü toplumunuzda nüfusun onda dokuzu için özel mülkiyete son verilmistir; özel mülkiyetin bulunmamasının nedeni onda dokuzun elinde bulunmamasıdır. Demek ki siz bizi ancak toplumun ezici çoĝunluĝu için hiçbir mülkiyetin bulunmaması koșuluyla var olabilen bir mülkiyete son vermek istemekle suçluyorsunuz. Uzun sözün kısası bizi sizin mülkiyetinize son vermek istemekle suçluyorsunuz. Elbette bizim istediğimiz bu .
Eğer düşünmeyeceksem ve yazmayacaksam
bu hayat, hayat olmaz bana göre. İpek böceğini alıkoyabilir misin ipeğini örmekten. Kendi ölümünü örüyor olsa bile.
"Beni asla ele geçiremezsin
Ne sevgimi ne de nefretimi,
Benim içimde yanan özlem-
Şimşek gibi yukarıdan çakar,
Hassas bir güçle yükselir,
Bir melodiler seliyle."
Burjuvazi onca zamandır onurlu sayılan ve önünde hușuyla eğilinen her faliyeti çevreleyen haleyi söküp atmıștır. Hekimi de hukukçuyu da rahibi de șairi de bilim adamını da kendi ücretli ișçisi yapıp çıkmıștır.
Reform'dan kısa bir süre önce ...oldukça çarpıcı olan bir edebiyat türü ortaya çıktı: alık edebiyatı. bu tarihsel gelişmelere duyulan ilgi, bu türden yazıların uyandırdığı estetik hoşnutsuzluğun üstesinden kolayca gelecektir...
...saldırırken kabalık eden... sadece bir meseleyle ilgilenen ve devamlı o meseleden sapan... halkın kavrayışının karşısına küstahça, "sağlıklı sağduyu" adı altında küçük burjuva yarı-eğitimli "öğrenimi", bilgi dağarcığını, bilimi çıkaran... cehalet dolu bir içeriğe avam bir şekil veren... arka planda yazarın kendisinden bahsetmekten hoşlanan... gericiliğe verip veriştiren ancak ilerleme nezdinde kendi de gerici olan; düşmanı zekice bir tarifle alaya alma yetisinden yoksun... hem don kişot hem sanço panza, hem heveskar hem de taşralı burjuva...
16 yüzyılın "alık edebiyatı" böyle bir şeydi.
kitap sonuç dahil 14 bölümden oluşuyor ve her bir bölüm kronolojik şekilde ilerliyor.
ilk bölüm marks'ın 1835 okul yıllarında, mezuniyet sınavı olarak yazdığı 'meşhur' kompozisyondan başlıyor ve yunan felsefesi hk üniversitede yazdığı doktora teziyle devam ediyor. aradaki bölümleri yazar hem tarihsel olarak, hem de belli bir dünya edebiyatı anlayışına göre gruplandırmış. dünya edebiyatı çoğunlukla batı avrupa edebiyatı, o da çoğunlukla alman edebiyatı olarak işleniyor. marks zaten en çok bu akımlara ilgi duymuş.
en son, kapitali yazdığı dönem (ki kapital'de sıkça edebi göndermeler, imge kullanımı var biliyorsunuz), genel bir edebiyat değerlendirmesi ve sonuç bölümü ile bitiyor.
kitapta marksist estetik kuramı işlenmiyor. sadece bazı yerlerde marks'ın edebiyat anlayışını görüyorsunuz, bunlar marksizm düşüncesi temelinde işlendiği için marksist estetik olarak değerlendirilebilir. fakat kitabın amacı, çoğunlukla, dünya edebiyatının marks'ın eserlerindeki yansıması.
benim beklentim daha farklıydı. marks'ın dünya edebiyatı ile nasıl ilgilendiği, kimleri okuduğu, eleştirileri, beğenileri şeklindeydi. bu kitapta bazı yerlerde bunları görüyoruz fakat çoğunlukla dediğim gibi edebiyatın marksist klasiklere yansımasını görüyoruz. marks eserlerinde hangi imgeleri kullanmış, kimlerden alıntı yapmış, göndermelerin altında yatan çağrışım nedir... bunun gibi.
dolayısıyla kitabın bir tezi yok. sadece, arka sayfasında da dediği gibi, bu "centilmen"in edebiyatla kurduğu içten ve derinlikli ilişkinin benzersiz bir >>dökümü<<.
evet. kapsamlı bir çalışma fakat eninde sonunda döküm kitapları sıkıyor...
Bu kitap Marx'sın teori kitabı yada bir Marx'siz kuram kitabı değil daha ziyade Marx'sın hayatı boyunca kullandığı edebiyatı anlama klavuzu gibi düşününe biliriz bir çok teori kitabını yazarken bunun içinde edebiyatı kulanma biçimini görüyoruz.Edebiyatla ilişkisi sanıldığından çok daha ilerde olan Karl Marx, toplumcu gerçekçiliğin temelini oluşturmakla kalmadı, edebiyatı her çalışmasında bizzat kullandı. Komünist Manifesto’yu bile edebiyat sözcüğünü kullanarak yazdı.Marx’ın edebiyatla ilişkisi ya hiç bilinmez ya da bilindiğinden çok daha ötededir.Gençlik yıllarından itibaren üslûp ve olan inancını çeşitli vesilelerle ortaya koydu,edebiyat ve felsefeyi ilişkilendiren iyi bir kaynak bir gün mutlaka ihtiyaç duyacağınız bir çalışma..