ŞEMALARIN SINIFLANDIRILMASI
Erken Dönem Uyumsuz Şemaların Sınıflandırılması
Alan I: Ayrılma ve Reddedilme
•Terk edilme/İstikrarsızlık
•Güvensizlik/Kötüye kullanılma
•Duygusal yoksunluk
•Kusurluluk/Utanç
•Sosyal izolasyon/Yabancılaşma
Alan II: Zedelenmiş Özerklik ve Kendini Ortaya Koyma
•Bağımlılık/Yetersizlik
•Zarar görme veya hastalanmaya karşı dayanıksızlık
•İç içe geçme/Gelişmemiş benlik
•Başarısızlık
Alan III: Zedelenmiş Sınırlar
•Haklılık/Büyüklenmecilik
•Yetersiz Öz Denetim/ Öz Disiplin
Alan IV: Diğeri-Yönelimlilik
•Boyun eğicilik
•Fedakarlık
•Onay arayıcılık/Kabul arayıcılık
Alan V: Aşırı Tetikte Olma ve Bastırılmışlık
•Karamsarlık/Kötümserlik
•Duyguların bastırılması
•Yüksek standartlar/Aşırı eleştiricilik
•Cezalandırıcılık
Bireysel şemaların, ilgili kişilik bozuklukları ile teorik olarak önemli derecede bağlantısı olduğu görülmüştür. Örneğin; Güvensizlik/Kötüye Kullanılma, paranoid kişilik bozukluklarıyla hayli bağlantılıdır. Bağımlılık, bağımlı kişilik bozukluğu ile ilişkilendirilir. Yetersiz Öz denetim/Öz disiplin, sınır kişilik bozukluğu ile ilişkilidir. Yüksek Standartlar, obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu ile bağlantılandırılır.
Sayfa 61Kitabı okuyor
Yetersiz Öz-Denetim / Öz Disiplin Şeması
Yetersiz öz-denetim / öz disiplin şemasına sahip hastalar, kişisel amaçlarına ulaşmak için yeterli bir öz-denetim ve engellenme toleransı uygulayamazlar ve uygulayamayacaklardır. Bu hastalar, duygularını ve dürtülerini ifade etmeyi düzenleyemezler. Bu şemanın daha ılımlı biçimdeki hastaları, huzursuz kaçınma üzerine aşırı vurgu gösterirler. Örneğin birçok çatışma ya da sorumluluktan kaçınırlar.
Sayfa 41 - Litera Yayıncılık