Hatice hocam da incelemesini gönderdi:)))
Çoook teşekkür ediyorum ve incelemesini paylaşıyorum;
Kur'an'a Göre Dört Terim ( MEVDUDİ )
İnceleyen: HATİCE AYDIN.
İLAH,RAB,DİN ve İBADET;bu dört terim Kur’an terminolojisinde temel bir öneme sahiptir.
Kitabın ana temasını şunlar oluşturmaktadır;
Allah Rab ve İlah’tır.
Rablik ve İlahlık Allah’dan başkasının şanından değildir.
Bu nedenle İbadet’in O’na has kılınması gerekir.
Yine bunun için Din’in de O’na has kılınması gerekir.
Kuran indiği ilk dönemde bu dört terimin ne manaya geldiğini biliyorlardı manaları daha sonraki asırlarda gitgide değişmeye başladı bu kelimelerin içi boşaltıldı.
Örneğin; İlah terimi hemen hemen putlar ve ilahlarla özleştirildi.
Rab;büyüten,besleyen ve yetiştirenle eşanlamlı bir hale getirildi.
İbadet’in manası tapmakla özdeşleşti.
Din de (aynı şekilde) mezheb,meşreb ve “Religion” kelimelerine karşılık olarak kullanılır oldu.
İLAH: cahiliye ehli, ilah olarak niteledikleri varlıkların kendilerini desteklediğini,musibet ve belalardan koruduğunu ve onların himayesinde korku ve zarardan mahfuz kaldıklarını düşünüyordu. “Allah'ı bırakıp ta kendilerine ne zarar ve ne de fayda verebileceklere tapıyor ve bunlar Allah katında bizim şefaatçilerimizdir diyorlar.” (Yunus, 18)
“Nefsini ilahlaştıranı görmedin mi? Sen onun sorumluluğunu üzerine alır mısın?
(Furkan, 43) Nefsi arzularına boyun eğen ve onun emirlerini
daha üstün gören kimse,aslında kendi nefsini ilahlaştırmıştır.
“Eğer gökte ve yerde Allah'tan başka ilahlar olsaydı kainat nizamı alt üst olurdu" (Enbiya, 22) ilahlık ve otorite birbirinin ayrılmaz parçalarıdır. Anlam ve espri itibariyle de ikisi tek bir şeydir.
RAB:
1. Mürebbi, gereksinimleri karşılayan,terbiye veren ve yetiştiren;
2. Kefil, gözetici,koruyup kollayan,ıslahla sorumlu olan;
3. Çeşitli kimselerin oluşturduğu bir toplulukta merkezi bir sıfata sahip olan;
4. Kendisine bağlananların efendisi,sözü geçen,üstünlüğü ve yüceliği kabul edilen ve
tasarruf hakkına sahip,itaat ve boyun eğilen efendi,güç ve egemenlik sahibi reis;
5. Malik, efendi.
“Doğunun da batının da rabbi 'dur. O'ndan başka ilah yoktur. Öyleyse O'nu
vekil (tüm işlerinde kefil ve mesul) tut.” (Müzzemmil, 9)
Eski kavimler teorik planda Allah’ı mutlak otorite,egemen güç v.s.
anlamlarıyla rab olarak görüyorlardı. Pratik hayatlarında ise toplumun katında güçlü
olan,nüfuz sahibi kimselerin ahlaki,siyasi ve toplumsal anlamdaki rububiyetlerini kabul
ederek onlara itaat ediyorlar,onların siyasal otoritelerine tabi oluyorlardı.
İBADET: “Andolsun ki biz her kavme "Allah'a ibadet edin ve tağuta ibadetten kaçının"
diye bir elçi gönderdik.” (Nahl, 36) “tağuta ibadet”le kastedilen tağuta itaat ve köleliktir.
Tapınma Anlamında İbadet: Herhangi bir kimse için yapılan secde,rüku,elleri bağlayıp dikilme,tavaf,kabri öpme,bir şey adama ve kurban kesme gibi merasimler genellikle tapınma amacıyla yapılmaktadır.
Kulluk edilecekse Allah’a edilmeli, itaat edilecekse yine O’na edilmeli, tapılacaksa yine O’na tapılmalıdır. Bu ibadet şekillerinden hiç birini Allah’tan başkası için akıldan geçirmek bile doğru değildir.
“Rabbiniz buyurdu ki; Bana dua edin ki, duanıza icabet edeyim. Bana ibadet
etmekten büyüklenenler alçalmış olarak cehenneme gireceklerdir.” (Mümin, 60)
DİN:
1. Hakimiyet ve egemenlik.
2. Hakimiyet karşısında boyun eğme ve itaat.
3. Söz konusu hakimiyetin etkisi altında kurulan fikri ve ameli düzen.
4. Bu düzene bağlılık ve itaat sonucu elde edilen mükafat ya da isyan ve karşı
çıkmanın neticesi olarak, yüce egemenlik tarafından verilen mükafat yada ceza.
“Hüküm, yalnızca Allah'ındır.O, kendisinden başkasına kulluk etmemenizi
emretmiştir. Dosdoğru olan din işte budur, ancak, insanların çoğu bilmezler.” (Yusuf,40)
“Din (yargı ve cezayı) yalanlayanı gördün mü? İşte yetimi itip-kakan, yoksulu
doyurmayı teşvik etmeyen odur.” (Maun, 1-3)
Din, insanın benimseyip, itaat ederek boyun eğdiği herhangi bir yüce egemenliktir. Bu egemenliğin koyduğu yasa ve kurallar çerçevesinde hayatını sürdürür. itaat etmesine karşılık mukafat, isyan etmesine karşılık en ağır azaplarla karşılaşmaktan korkar..
1 saat önce
KİTAPTAN ALINTILAR: “Rabbine kavuşmayı umanlar salih ameller işlemeli ve rabbine yaptığı ibadete
hiç kimseyi ortak koşmamalıdır.” (Kehf, 110)
“O rabbinizdir ve O'na döndürüleceksiniz.” (Hud, 34)
Nuh kavmi, Allah’ı yalnızca yaratıcıları, yer ve göklerin maliki ve kainat düzeninin
en yüce yürütücüsü anlamında rab olarak görüyordu. Ancak onlar ahlak,davranış,medeniyet, siyaset ve hayatın her muamelesinde yüce otoritenin O’nun hakkı olduğuna kail değildiler.
“Sizden de, sizin Allah'tan başka çağırdıklarınızdan da uzak duruyor ve
Rabbime sığınıyorum.” (Meryem,48)
Cibt:sihir,muska,tılsım,kehanet,falcılık,uğursuzluk ve fıtrata aykırı işler gibi vehmin
bütün kısımları ile hurafeler için kullanılan geniş kapsamlı bir sözcüktür.
Tağut; Allah’a karşı isyana kalkışmış ve kulluk sınırını aşarak ilahlık bayrağını
yükselten bütün şahıs,zümre ya da yönetimlerdir.
“Allah'tan başka veliler edinenler, 'Onlara ancak bizi Allah'a yaklaştırsınlar
diye,ibadet ediyoruz' derler.” (Zümer, 3)
Rica ederim hocam :)
Yorum yapabilmek için giriş yapmanız gerekmektedir.