Daha önce okumuş olduğum bu kitabı bu kez dinlenmek ve bazı gerçekleri hatırlamak için tekrar okudum.
Her ne kadar beş bölümde de farklı olaylardan bahsedilmiş olsa da, bu olaylar insanın çoğu zaman göz ardı ettiği manevi değerleri konu alarak bir bütünlük oluşturuyorlar.
Açgözlülük, yerini kine bırakan gurur, hırs, öfke gibi yıpratıcı değerlerin; insanın hayatında, yüreğindeki merhametin ve sevginin önüne geçip vicdanını zayıflatması bunun bir döngü halinde yine insana zarar vermesine neden olmaktadır.
İnsanın en nihayetinde hayatla olan mücadelesinin başarılı olabilmesinin yolu içinde beslediği sevgi ve vicdandan geçer.
“Kim yüreğinde sevgi taşırsa o Tanrı’dandır ve Tanrı o kişinin yüreğindedir.”
Biliyorum ki bu kitabı ileride bir başka “ben” olduğumda da hatırlamam gerekenleri bulmak için tekrar okuyacağım.
İnsan Ne ile Yaşar 
Lev Tolstoy
Okur Takip Önerileri
Dehşet. Bu romanı okurken hissettiklerimin belki de en baskını. Okuduğum ilk Hakan Günday kitabı olduğu için dilinin netliğine hazırlıksız yakalandım. Bu kitap beni çok yıprattı. Çok şey götürdü içimden, oluşan boşluğa bambaşkalarını ekledi. Derdâ gibilerin (gibilerin demek saygısızlık belki ama) olduğundan sadece haberdar olan ben, bir de tüm çıplaklığıyla gördüm yaşadıklarını. Atamadığı çığlıklar beni sağır etti, konuşamadığı kelimeler benim boğazıma dizildi. Yaşamak zorunda kaldığı hayatı kendi yollarıyla protesto edişiyle çok da cesur biriydi kesinlikle.
Hayatın bir şekilde karşılaştıracağı Derda ise onunla aynı zamanda bu karanlık dünyanın bataklıklarından bir başkasında çırpınıyordu. Küçücük çocuklar. Kocaman sınavlar. Hepsinin sonucunun onların yollarını kesiştirmesi ise büyüleyici bi karmaşıklıkla çıktı karşıma.
Romanı okurken özellikle de Derdâ’nın hikayesinde gerçekten acı çektiğimi söyleyebilirim.
Kitapla geçirdiğim, “az” ama bu kelimeyi oluşturan iki iki harf içerisinde geçen onbinlerce, yüzbinlerce saatte çok fazla pisliğe tanık oldum. Kitap bittiğinde ise gerektiği kadar arınmıştım.
Az 
Hakan Günday
Maalesef birkaç yıl önce başlayıp da hatırlamayadığım bir nedenden dolayı yarım bıraktığım kitaptır Serenad. İyi ki şimdi okumuşum diyorum, kitapta yazanları daha iyi kavrabildim.
Profesörün sırrının ne olduğunu o kadar merak ettim ki, bu bilgi yoğunluğuyla dolu kitabı elimden geldiğince hızlı ancak hazmederek bitirmeye gayret ettim.
Serenad bana tarihin görünen yüzü dışında bir de görünmeyen yüzü olduğunu çok hüzünlü bir aşk hikayesiyle harmanlayarak bir kere daha keşfetmeme yardımcı oldu. İnsanın; insan olarak değil de dil, din, ırk başlıkları altında kategorilenmiş olan “önemsiz” varlıklar olarak görülüyor olması geçmişten bu yana asla değişmemişti. Sırf bu ayrımlar yüzünden insanlar ailelerinden, sevdiklerinden koparılmış, bazen de sırf yaşayabilmek için dinini değiştirmiş; gerçek kimliğini geçmişe gömerek sahte kişiliklerle yeni hayatlar kurmaya çalışmışlardır.
Profesörün gizemini çözmeye çalışırken kendi ailesinin geçmişine de derince giren baş karakter Maya ile birlikte, üstünden yıllar geçmiş olmasına rağmen kendilerini bugün bile iç ürperten olayların içinde bulmuş insanların hikayelerini keşfettim. Profesörün hikayesi ise beni derinden etkiledi ve içimi hüzne boğdu.
Kitapta geçen “Coğrafya kaderdir ancak tarih de kaderdir.” sözüne sonuna kadar katılıyorum.
Ömrün yanlış bir zamana tanıklık etmesi büyük bir acılara yol açıyor ve maalesef bu acıları geleceğe de taşıyor.
Serenad 
Zülfü Livaneli
