MÖ 7000'de, o sıralar muhtemelen dünyadaki en büyük yerleşim olan Anadolu'daki Çatal Höyük'te, beş ila on bin arasında insan yaşıyordu.
Sayfa 115Kitabı okuyor
Bu da evrimin delillerinden biri
"Erişkin nüfusun %48'i genç yaşta (15-30), %48'i orta yaşta (30-45) ve geri kalan %4'ü ise ileri yaşlarda (45 ve üzeri) ölmüştür. Erkekler, toplam erişkin nüfusun %46'sını, kadınlar ise %54'ünü teşkil eder. Erişkinlerin ortalama ölüm yaşı 35'tir. Erkeklerde ortalama ölüm yaşı 37, kadınlarda 33'tür. Demek ki, ortalama insan ömrü o çağlarda günümüze oranla çok düşüktü.
Anadolu'da bugün ortalama insan ömrü 65 yılı geçti. İlk köy hayatına başlayıp, çiftçilik ve hayvancılığa dayalı geçim ekonomisine geçtiğimizde, ömrümüz oldukça kısa imiş; örneğin Çatal Höyük toplumunda 32, Aşıklı'da 36, Yunanistan'da 30, Kıbrıs'ta 34 ve lran'da 25 idi. Son 10.000 yıl içinde ortalama insan ömrü iki kat arttı. Cilalı Taş Devri'nden sonra asıl önemli artış Orta Çağ'dan itibaren oldu. Hiç kuşkusuz, bunda, yaşam biçimindeki giderek iyileşmenin, daha elverişli sağlık koşullarına kavuşmanın payı büyük olmuştur."
Arkeoloji Sanat Yayınları - I. Nüfus Yapısı
Adamlar iyi araştırmacı Çatalhöyük’ü ben daha görmedim
Anadolu'daki Çatal Höyük'te bulunan Neolitik köyde, her üç odadan biri, ritüel amaçlar için kullanılmıştır. Kurban ögesinin eşlik ettiği sistematik bir baskı biçimi olan saban ve tohum, Burkert'e göre, birer ritüel kurban olarak değerlendirilebilir. Evcilleştirilmiş hayvanların (hatta insanların) ritüel amaçlarla kesilmesi anlamına gelen kurban olgusu, tarım toplumlarıyla birlikte yaygınlaşmaktadır; üstelik kurbana yalnızca tarım toplumlarında rastlanmaktadır.
Mellaart (1965:202) Çatal Höyük'te avcılık, toplayıcılık, balıkçılık ve tarımcılık teknolojilerinin aynı tarihlerde var olduğunu ve birlikte kullanıldığını ileri sürmektedir. Ancak, yeni teknolojinin verimliliği artarken, az verimli eski teknolojinin yardımcı bir teknik, ya da «spor» olarak yaşaması da mümkündür, bugünün kentlerinde yaşayan insanların, avcılık, bahçe, bostan tarımı, çiçekçilik ve tavukçuluk yapmaları gibi.
MÖ 7000'de, o sralar muhtemelen dünyadaki en büyük yerleşim olan Anadolu'daki Çatal Höyük'te, beş ila on bin arasında insan yaşıyordu. MÖ 5000'le 4000 arası dönemde, her biri etraftaki köyler üzerinde de hakimiyet kurmuş Bereketli Hilal bölgesinde 10 bin kişilik şehirler birer birer ortaya çıkmaya başladı. MÖ 3100'de, tüm aşağı Nil Vadisi birinci Mısır Krallığı altında toplandı. Firavunlar binlerce kilometrekarelik toprakları ve yüz binlerce insanı yönettiler. MÖ 2250'de Büyük Sargon, ilk büyük imparatorluk olan Akkad İmparatorluğu'nu kurdu. 5400 askerlik bir ordusu olan imparatorluğun bir milyondan fazla nüfusu vardı. MÖ 1000'le 500 arasında, Ortadoğu'da ilk mega imparatorluklar ortaya çıktı: Geç Asur, Babil ve Pers imparatorlukları. Bu imparatorluklar on binlerce askerden oluşan ordulara ve milyonlarca kişilik nüfuslara hükmettiler.
ANA TANRIÇA
Arkeolog James Mellaart'ın Çatal Höyük'te bulduğu dokuz bin yıllık yeraltı kenti için
Kurt eti yemezdik
Çok böğürtlen şarabı ve badem yağı Yeryüzü ölüm gibi güzeldi korktuk Kentçe toprağın altına kaçtık basamaklı Odalarımız ve boynuzlu mezarlarımızla.
Mavi geyikler vururdum
Obsidian satardım Kıbrıs'a
Büyükayı yılında gezdim tekmil Pamphilia'yı
Keramiksiz Beldibi'ne kırmızı kablar verdim
Boğa kızı Dentalia'yı aldım karşılığında.
Ana Tanrıçanın önünde yattık Konuşmadan ve acıkmadan ölesiye Damın üstünde aslanlar dolaşıyordu
Alt katta ölülerimizin kemik sepetleri Gebe Tanrıça, duvarda resimler ve meme.
Yangında alev aldı Dentalia -duvar gibi-
Acı burçak yedim o gece
Odamın altına gömdüm kızı
Mavi yeşil apatitli gerdanlığı Ve kırmızı halhalları ile.
