Gömülü Şamdan
Stefan Zweig
Yorumlar ve İncelemeler
Kitabın Adı: 
Gömülü Şamdan
Kitabın Yazarı: 
Stefan Zweig
Türü: Roman
Stefan Zweig, Menora’nın Roma’dan Kartaca’ya, ardından Bizans’a (İstanbul) ve son olarak da Kudüs’e kadar olan 80 yıllık yolculuğunu tarihi ve dini bilgilere dayanarak mitolojiyi harmanlayarak anlatılır. Menora’nın bu uzun yolculuğu, Stefan Zweig’ın öyküsünde Yahudilerin yüzyıllardır süregelen diaspora hayatıyla özdeşleşir. Gömülü Şamdan salt bir kutsal emanetin değil, aynı zamanda bir halkın da kader yolculuğuna ışık tutar. Çünkü: Umut hep vardır..
Yurtları işgal edilip evleri talan edilip kutsal şamdanları çalınan Yahudilerin vermiş olduğu mücadeleyi konu edinir. Öyküye adını veren şamdan, Yahudilik’te kutsal kabul edilen ‘Menora’ dır. Yahudilerin tarihinde bu şamdandan ilk kez Tanah’ın Mısır’dan Çıkış kitabında bahsedilir. Buna göre şamdanın tasarımı Sina Dağı’nda Tanrı tarafından Musa’ya açıklanmıştır. Şamdan, saf altından dövülmüş olacak ve bir taraftan üçü diğer taraftan üçü olmak üzere altı kolu olacaktır
Öyküdeki Yahudilerin şamdanı arayışı Hristiyanların Kutsal Kâse arayışına benzemektedir. Yahudiler, kayıp olan şamdanın bulunması ve tekrar kutsal topraklara götürülmesi ile binlerce yıldır devam eden sürgün hayatlarının sona ereceğine inanmaktadırlar.
Zweig, o dönemdeki Yahudi Soykırımı’nı sanki önceden görmüş gibi- bu öyküsünde zamanın Yahudi toplumuna tüm sıkıntıların bir gün geçeceği, kayıp şamdanın belki bir gün yeniden bulunacağı ve tekrar güzel günler geleceği yönünde umut mesajı ve direnme gücü vermeye çalışmaktadır.
Öykü Nazi Almanya’sında yasaklanan eserlerindendir.
Yine Stefan Zweig eseri, yine başka dünyalar, başka yaşamlar, başka inançlar.. Zweig çoğu kitabında inancını belli edip, kendi topluluğunun geçmişte yaşadığı sıkıntılara değinse de, bu kitabında diğerlerinden farklı olarak tamamen kendi topluluğunu, kendi dinini tanıtmakta. Yahudilik hakkında, onların düşünceleri, gelenekleri vs pek bilgi sahibi olmasak bile kitapta bahsedilen olayları, olaylardaki şahısların inançlarını anlamakta zorluk çekmiyoruz. Ve bence bunun sebebi Zweig’in kaleminin oldukça usta olması. Olay örgüsü güzel, dili yalın ve akıcı, kişiler detaylıca tanıtılmış, betimlemeler sıkmıyor, güzeldi.
