Yaşar Kemal’in muhteşem baş yapıtlarından biri diyebilirim. Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında köylerin geri kalmışlığını, güçlü olan kimselerin, ağa kimliğine bürünüp halkı sömürmesini çok güzel anlatır. İnce Memed, Abdi ağanın her türlü zorbalığına göz yumar. Ama sevdiği kız olan Hatce’nin Abdi ağa tarafından yeğenine istenmesine dayanamaz. Hatçe’yi alıp kaçar. Abdi ağanın köylüye ,annesine zalimlikleri artınca Abdi ağayı öldürür ve eşkiya olarak dağlara kaçar. İnce Memed artık köylünün gözünde kurtarıcı kimliğindedir. Ama ağalık ve zorbalık bitmez Abdi ağa ölür yerine Hamza, Mahmut, Ali Safa, Arif Saimler gelir. İnce Memed merhametin timsali, köylünün kurtarıcısıdır istese de dağlardan inemez. Bu yolda annesini, Hatçe’yi kaybeder, oğlunu Iraz kadına bırakır, zaman geçtikçe Seyran’a aşık olur ama bu aşk uzun ömürlü olmayacaktır. Memed oğlu İbrahim ve Seyran’ı bırakıp dağlara döner.