SANAT ADAMI ATSIZ
RUHLARA İŞLEYEN ŞİİR.
Atsız'ın sanat hayatı şiirle başlar. Biz de onun şiiriyle başlayalım.
Atsız Uyarılarına Devam Ediyor: Soruşturmaya ve hakkında dava açılmasına rağmen Atsız uyarılarına devam eder. 19 Ağustos'ta yazdığı yazı Ötüken'in Eylül sayısında çıkar: "Bağımsız Kürt Devleti Propagandası". 8-29 Mart 1967 tarihlerinde Yeni Gazete'de tefrika edilen "Barzani'nin Karargâhında” başlıklı yazı
TARİHLER VE OLAYLAR (1960-1975)
13 Ocak 1960: Atsız, Falih Rıfkı Atay'a yayın yolu ile hakaretten İstanbul Toplu Basın Mahkemesi'nde yargılanıyor.
27 Mayıs 1960: İhtilal. 38 subay ve general iktidara el koyuyor. İhtilal bildirisini, 27 Mayıs sabahı 04:36'da, 1944 sanıklarından Alparslan Türkeş okuyor. Cemal Gürsel Devlet Başkanı,
1960-1975 YILLARI ARASI
1960'ta ilk ihtilal. Türkçülerde yine ümit ve hareketlenme var. İhtilalin içinde yer alan Alparslan Türkeş ve arkadaşlarının tasfiyesine rağmen ümitler kırılmamış. Türk milliyetçileri siyasete giriyor. Atsız ve Türkçüler, Türkeş'in arkasında. 1970'ler, soğuk savaşın en şiddetli rüzgârlarının estiği yıllar.
Atsız, Büyük Doğu'da: Necip Fazıl Kısakürek'in Büyük Doğu dergisi 10. defa 06 Mart 1959 -16 Ekim 1959 tarihleri arasında haftalık olarak 33 sayı çıkar. Atsız'ın “Türkçülüğe Karşı Haçlı Seferleri ve Çektiklerimiz” başlıklı hatıraları 33 hafta boyunca bu dergide tefrika edilir. Büyük Doğu'daki tefrikanın önsözünde Atsız, 1944 hadiselerini bir tiyatro oyununa benzetmiştir: "Her dramın bir baş kahramanı olur. Hepsi de birbirinden üstün olmak üzere bunun üç kahramanı var: Hasan Âli Yücel, Falih Rıfkı Atay, Nevzat Tandoğan... Hiçbir şövalye romanında eşi olmayan üç kahraman, üç silahşor Ortaklaşa bir tarafları da var: Üçünün de kökü Türk değil." (Atsız 1992: 68-69). Falih Rıfkı Atay o günlerde Dünya gazetesi başyazarıdır; 12 Mayıs 1959'da Büyük Doğu ve yazarı Atsız aleyhine neşren hakaret davası açar (Cumhuriyet gazetesi, 12 Mayıs 1959; Akgöz 2016: 213'ten).
Büyük Doğu'nun bu döneminde Atsız'ın bir başka eseri de tefrika edilir. Hiciv romanlarının ikincisi Z Vitamini. Derginin 03 Temmuz 1959-17 Temmuz 1959 sayılarında (18, 19, 20. sayılar) üç hafta.
TARİHLER VE OLAYLAR (1950-1960)
02 Nisan 1950: Milliyetçiler Federasyonu kuruluyor.
14 Mayıs 1950: Cumhuriyet Halk Partisi iktidarının sonu. Seçimi Demokrat Parti kazanıyor.
21 Eylül 1950: Atsız, Haydarpaşa Lisesi edebiyat öğretmenliğine tayin ediliyor.
04 Ekim 1950: Türkçüler Yardımlaşma Derneği'nin kuruluşu. Başkan: Nihâl Atsız.
06
Öner ve Yücel Davası: 31 Mart 1947'de Atsız, Zeki Velidî ve arkadaşlarının beraatıyla sonuçlanan Irkçılık-Turancılık Davası'nın yankıları 1947 yılında başlayan Öner ve Yücel Davası ile devam etmiştir. Dava, 29 Ocak 1947'de İçişleri Bakanı Şükrü Sökmensüer'in TBMM'deki bir konuşması ve Fevzi Çakmak'ın 05 Şubat
Gazetelerde geniş olarak yer alan ve kamuoyunda geniş yankı bulan Öner ve Yücel Davası âdeta Irkçılık-Turancılık Davası'nın rövanşı haline gelmiştir.
18 duruşma sonunda, 19 Kasım 1947 tarihinde mahkeme davayı düşürmüş, Yücel, 09 Aralık 1947'de kararı temyiz etmiş, Yargıtay da 26 Mayıs 1948'de mahkemenin kararını bozmuştur. Ankara
Mehmet Şükrü Sarı (d. 1926 / ö. 8 Mart 1995)
Devletin resmi makamları tarafından Türkçülük ve Turancılık aleyhindeki işlemler, sadece tutuklama ve işkencelerden, yahut da Millî Eğitim Bakanlığının okullara gönderdiği genelgelerden ibaret değildir. Devletin her kademesindeki makamlar uyarılmış, valiliklere, kaymakamlıklara bölgelerindeki Turancılık faaliyetlerini izlemeleri konusunda tamimler gönderilmiştir. Resmî dairelerin bu konuda nasıl çalıştığına dair tipik bir örnek Cemal Kurnaz'ın bir yazısında ayrıntılarıyla anlatılır. Mehmet Şükrü Sarı 18 yaşında genç bir şairdir. 1944 yılında Muğla'da Zaman isminde bir şiir kitabı yayımlar. Kitap, Basın ve Yayın Umum Müdürlüğünce incelemeye alınır. İç Yayın Dairesi Müdürü Feridun Fazıl Tülbentçi, 21.09.1944'te bu kitapçık hakkında bir rapor hazırlar. Rapora göre "Dilek" şiirinin genel havasında “Türk Birliği ülküsü ve Turancılık kokusu” duyulmaktadır….. “Turancıların sorguya çekildiği Şu sıralarda kitaptaki şiirler içerisine serpiştirilen bu mısralar genç dimağlar üzerinde oldukça etkiler yapabilir." Ayrıca kitaptaki “Tuna” şiiri de "emperyalist emeller ve ırkçı fikirler beslemesi bakımından dikkate değer”dir. Tülbentçi'nin raporu 27.09.1944 tarihinde de Umum Müdür Selim Sarper tarafından Başvekâlet Yüksek Makamı'na arz edilir (Kurnaz, Mayıs 2017: 40-43).
07 Mayıs'ta Atsız'ın Maltepe'deki evi İstanbul emniyet mensupları tarafından aranmış; 14 resim, 108 mektup, 14 evrak ve 7 deftere el konulmuştur. 09 Mayıs'ta da Nejdet Sançar'ın Balıkesir'deki evi aranmış ve birçok evrakına el konulmuştur ("1944-1945 Irkçılık Turancılık Davası”, Orkun 33, 18 Mayıs 1951: 14; sayı 39, 29 Haziran 1951: 12-13). Aynı şekilde Reha Oğuz, Zeki Velidî (12 Mayıs), Hasan Ferit Cansever ile onlara yakın kimselerin evlerinde de aramalar yapılır. Onlarla yakınlığı olanlar, Türkçülük ülküsü için birlikte çalışanlar birer birer tutuklanır. 11 Mayıs'ta Devlet Konservatuarı Müdürü Orhan Şaik ve Balıkesir Lisesi edebiyat öğretmeni Nejdet Sançar, 13 Mayıs'ta Erenköy Kız Lisesi tarih öğretmeni Bedriye Atsız bakanlık emrine alınır. 13 Mayıs'ta Prof. Dr. Zeki Velidî Togan İstanbul emniyetinde sorguya çekilir ("19441945 Irkçılık Turancılık Davası", Orkun 43, 27 Temmuz 1951: 12-14; sayı: 44, 03 Ağustos 1951: 13-14).