Hayatımın en mutlu anıymış, bilmiyordum. Bilseydim, bu mutluluğu koruyabilir, her şey de bambaşka gelişebilir miydi? Evet, bunun hayatımın en mutlu anı olduğunu anlayabilseydim, asla kaçırmazdım o mutluluğu. Derin bir huzurla her yerimi saran o harika altın an belki birkaç saniye sürmüştü, ama mutluluk bana saatlerce, yıllarca gibi gelmişti.
Okur Takip Önerileri
İnsanlara tutkularını harekete geçirebilecek şeyleri göstermemek, zihinlerini karmaşadan korumanın yoludur.
Bu nedenle bilge kişi, kendi yönetiminde insanların zihinlerini boşaltır ve karınlarını doyurur, arzularını zayıflatır ve kemiklerini güçlendirir.
O halde biri gerçeği duymak istemezken diğeri de yalan söylemeye hazırsa, ikisi arasında bir dostluk yok demektir
Başlangıç noktasında kimlerle beraber olduysan, yarışın sonuna da onlarla varmayı her şeyden çok istemelisin.
Kendisi olmadan dostluğun da var olmayacağı erdemi öyle sağlamlaştırın ki erdem dışında dostluktan daha üstün bir şey olduğunu düşünmeyesiniz.
Şimdi dostlukta olması gereken sınırları ve sevmenin hudutları üzerinde durmalıyız. Bunlarla ilgili hiçbirini doğru bulmadığım şu üç düşüncenin öne sürüldüğünü görüyorum: Birincisine göre "Kendimiz için ne hissediyorsak dostlarımız için de onu hissetmeliyiz.", ikincisine göre " Dostlarımıza karşı iyi niyetimiz onların bize karşı iyi niyetiyle eşit ve orantılı olmalı.", üçüncüsüne göreyse " Bir insan kendisine ne kadar değer veriyorsa dostlarından da aynı değeri görmeli."
Bu üç düşünceden hiçbirine katılmıyorum.
Dostlukta yumuşak ve kırılgan olunur, öyle ki iyi günlerde dostluk daha da genişler, kötü günlerde daha da güçlenir. Bu yüzden dost için sıkça hissedilen sıkıntı dostluğu yaşamdan söküp atmayı gerektirecek kadar büyük değildir, keza kaygılara ve dertlere neden oluyorlar diye erdemlerden de vazgeçilemez.
Suçu dostun için işlemiş olman, o suçun haklı gerekçesi olamaz. Zira erdem fikri dostluğu desteklediğinden, erdemden uzaklaşırsan dostluğunun devam etmesi de zorlaşır.
Dostluğun ne kadar güçlü olduğu şuradan çok daha iyi anlaşılabilir: Bizzat doğanın birbirine bağladığı insan soyunda aradaki sonsuz birliktelik duygusu öyle sınırlıdır ve dar bir çerçeveye sığdırılmıştır ki sadece iki veya birkaç kişi arasında tam bir sevgi bağı kurulabilir.
Ben sadece size dostluğu bütün beşeri unsurlardan üstün tutmanız gerektiğini söyleyebilirim, zira hiçbir şey doğaya dostluktan daha uygun değildir. İyi ve kötü durumlara da onun kadar uyamaz.
Dostlar, henüz tanışmadan birbirini arayacak kadar yazgıları bir olan kimselerdir. Ona göre mükemmel dostluk, kişilerin aralarında var olan farklardan yavaş yavaş arınıp tek parça halinde bütünleşmeleridir. Çünkü dostluk, "ben"den arınıp bize odaklanmayı gerektirir.
