Ince Memed 1: Oluşum Dönemi
Ince Memed 2 : Sorgulama Dönemi
Ince Memed 3 : Örgütlenme Dönemi
Ince Memed 4 : Olgunlaşma ve Aydınlanma Dönemi diyebiliriz en basit ifadelerle.
Ince Memed 3'ün dağınık karakter, duygu, konu vs'ine karşın 4. kitapta tüm taslar yerlerine oturuyor. Ama fikrim hala değişmedi 3. kitap bence tamamlanmış bir kitap değildi. 3 ve 4 birlikte tek kitap, bütünlük anlaminda! Ama somutta tek kitap olsa okuması taşıması, hatta elde tutması oldukça zor olurdu, orası ayrı :) velhasılı kelam Ince Memed 3'ü okuduysanız muhakkak 4'ü de okumalısınız.
Bu kitapta artık Ince Memed olgunluk evresinde. Fiziksel gücünün yeterliliğinin yanında felsefesini de oluşturmuş, kendinden daha emin, ne yapmak istediğini daha iyi bilen bir kişiliğe dönüşüyor.
Halk da artık başına gelen her olumsuz durumda yönünü değiştirip, methiyeler dizdiği adama beddua edecek boyuta geçmiyor. Köylü de artık aydınlanmış, hem manevi düşünceleriyle hem de Ince Memed baskaldirisinin amacını idrak etmeye başlamasıyla, karsilastiklari her türlü olumsuzluğa karşın Ince Memed ve çetesine gönülden yardim ediyorlar.
"Çukurovada çok insan, dağlarda çok insan, dünyada çok insan, az ağa var. Niye öyleyse ağalarınbasina kartallar gibi çokuşmuyorlar?" (Ince Memed 2, s203)
"Ağa gidecek ağa gelecek." (Ince Memed 2, s233)
"Bir Memed gider, bin Memed gelir."
Işte artık dağ taş, tüm toroslar Memed. Yılan yara almış sarıca karıncalar yaraya üşüşmüş. Artik sıra yılanın ölümünde.
Murtaza Ağanın korktuğu ve anlattığı gibi "Köylü sarıca karıncalar gibidir." Artık kaçış yok.