Akış
Ara
Keşfet
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
Kitap Türleri
Dergiler
Çevirmenler
İncelemeler
Alıntılar
İletiler
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.38.2
196 syf.
8/10 puan verdi
Mehmed Uzun' u yakın dostu Yaşar Kemal sayesinde tanıdım. Bir paylaşım sitesinde hakkında söylediği sözler beni çok etkilemişti. " Bir edebiyatçının cenazesine bu kadar kalabalığın gelmesi ilk defa oluyor. Siz hepiniz sağ olun. Mehmed her şeyimdi. Bu adam büyük bir adamdı. Mehmed için kitaplar yazılacak, destanlar, şiirler yazılacak. Bunca
Evdalê Zeynikê, dengbêjlerin piri, Kürtlerin Homeros'u.
Bir kılamında söylediği gibi o dünyanın şairi, yeryüzünün arıkuşu, gün ışığının bülbülü, atların süvarisi.
Gulê isimli bir sevdası, Temo isimli bir oğlu bir de kendi gibi kanatları kırık bir turnası vardı.Serhat ülkesinde, Acem sınırında oturuyordu. Ve söylüyordu karanlık dünyası için, bahtsız oğlu Temo için, kanadı kırık turna için, artık gözlerini göremediği gönlünün aydınlığı Gulê için söylüyordu.
Arap elleri, Şam, Bağdat, İstanbul demeden sesi yankılanıyordu. Kederini, acısını, hüznünü çaresizliğini anlatıyordu, hem de Kürtçenin en özgün anlatımını kullanarak.
....
Mehmed Uzun halkının kısılmış sesini Dengbêjlerle, rindlerle, destanlarla bizlere ulaştırmaya çalışıyor. Kitaptaki her karakter bir mit, bir iz, bir damga aslında unutulmamak için. Bana göre en önemlisi yaralı turnaydı.
Turna, kanadı kırık turna.. Özgürlüğe, bahara hasret, haberci, bereketli, umudun, barışın göklerdeki gölgesi turna.. Kırılmıştı kanatların umutlar gibi, Bengîn ve Meyro gibi. Hasrettin uçmaya Evdal'ın aydınlığa olduğu gibi. Öyle çaresizce izliyordun gökyüzünü, Gulê'nin kederini uzaktan izlediği gibi. Kırılmıştı kolun kanadın yaralıydın,kanıyordun Ermeniler'in öldürülmesi gibi, Êzidilerin sürüldüğü gibi kimsesizdin.
Bu dünya böyledir bir yanda Sîpanê Xelatê gibi aydınlığı yüreğinde taşıyan Evdal, bir yanda Egit Beg gibi içinde kötülüğü durmadan parlatanlar vardır. Ama bir gün karanlık aydınlığı yenecektir..
Bu acıları yaşatan tarihe kırgınım..
Ben bugün bir Türk olarak Kürtçe öğrenmeye başladıysam, bir dengbej sesinde hüzünleniyorsam, bir Kürt destanını okurken gözlerim doluyorsa, Dicle kıyısında ağıtlar, masallar dinlemenin hayallerini kuruyorsam sebebi Mehmed Uzun ve edebiyatıdır.
Sürgün yaşamında vatanının hasretini çekerken acılarına merhem olan sadece umutları, özgür bir barış ortamında; top, tüfek, tank sesleri olmadan insanların kardeşçe yaşayacağı bir memleketin var olacağına ait umudu. Şimdi Dicle suları Dengbêjlerim'le akıyor, Sipanê Xelatê karşı bir genç Abdalın Bir Günü'nü okuyor, nar bahçelerinin içinde bir genç kız Kevok'un cesaretiyle umutlanıyor, dağ yamacında bir ceviz ağacının altında biri Yaşlı Rind'le gururlanıyor..
Sabrın, vicdanın, merhametin sembolü olan Nuh, İbrahim, Eyyüb'ün yaşadığı bu topraklar nasıl bunca acıya, kedere tanıklık etti? İşte Mehmed Uzun denemeleri, söyleşileriyle bunu anlatmış bu kitabında.
196 syf.
·
Puan vermedi
Mehmed Uzun lise yıllarımda kitap okuma alışkanlığımın mimarı olan bir yazar. Yazı dilini sade ve bir o kadar yoğun duygu akışı içinde o kadar güzel kullanıyor ki…O dengbejlerin yazarı, sesi , Kürt kültür ve tarihinin koruyucusu.Onu okudukça bir Kürt olarak kendi tarihime ne kadar yabancı kaldığımı ne kadar bilinçsizce uzaklaştığımı- uzaklaştığımızı atalarımızı dedelerimizi asırlık gelenek ve göreneklerimizi nasıl da kulak arkası ettiğimizi anlıyor ve içim açıyor kendi halime ve halimize.. Geleneksel bir kültürün tanığı bir o kadar da çağdaş bir yazarın bu eserinde Evdale Zeynikenin trajik bir yaşamını tüm yaşamların özeti haline getirerek, ustalıkla betimleyerek bizlere sunuyor dırej meheme. Kitaptan şu muazzam cümleyi paylaşmak istiyorum özellikle : Kürtlerin ülkesindeki âdet ve usûl şudur ki, kimse yaşlılara, kocakarılara, yaralılara çocuklara, dullara, düşkünlere ve yetimlere el kaldırmaz. Hele aşıklara, sevdalılara asla." Cümlesiyle kitabın akışını ancak bu denli aciz cümlelerle ifade edebilirim bir kitabını okuyunca diğer hepsine elinizin gideceğine emin olduğum bir yazar. O Yaşar Kemal’ in izinden ; biz onun izinden…
Her ses dökülmez yazıya...
Kültürel tarih matbaanın icadına kadar sözlü; matbaanın icadından 2. Dünya Savaşı’na kadar yazılı ve 2. Dünya Savaşı’ndan 1960’lara kadar 2. Sözlü; 1960 ile günümüz ise görsel çağdır. Yazarın ağır eleştirisine hedef olan sanat ve sanatçılar kitapta bol bol geçmektedir. Bulunduğu döneme sıkça atıfta bulunmasına rağmen; ağır eleştirilerde
Mehmet Uzun'un şu ana kadar okuduğum eserleri arasında en sade ve en masalsı anlatıma sahip olan eseri.
Mehmet Uzun bu kitabında ünlü Kürt dengbeji Evdalé Zeyniké'nin hayatını tek bir güne sığdırmayı, onu hem gerçek hem de masal motifleriyle işleyerek anlatmış.
Kürt sözlü edebiyatının incisi sayılabilecek Evdalé Zeyniké, modern yazılı edebiyatla kısa ve öz olarak, ancak bu kadar güzel anlatılabilirdi.
Bir solukta bitirilebilecek bir eser.
Herkese keyifli okumalar...