Günler süren bir okuma mesaisinin ardından bitirebildim kitabı. :)
Tanıl Bora’nın beş yıla yayılan bir çabasının sonucu çıkan bir kitap Cereyanlar. Alt başlığıyla birlikte söylersek eğer, Cereyanlar – Türkiye’de Siyasi İdeolojiler. Tabiri caizse hacim olarak tuğla gibi bir kitap, tam 926 sayfa. Bu anlamda acaba bölümlere ayrılıp 3-4 cilt halinde de basılabilir miydi diye düşünmeden edemedim. Çünkü bu haliyle tam bir başvuru kitabıyken, örneğin Milliyetçilik, Türkçülük-Ülkücülük bir cilt, İslamcılık, Muhafazakârlık bir başka cilt, Sol, Feminizm, Kürtçülük başka bir cilt gibi olsa daha farklı olabilirdi belki de. Gerçi Bora’nın zaten gerek bizatihi yazar olarak gerekse de derleyen olarak bu başlıklara, özellikle de Türk Sağına ve Ülkücü Harekete dair kitapları zaten vardı.
Cereyanlar, 11 farklı bölümden oluşuyor. Bunlar kitaptaki sırasıyla,
1- Geç Osmanlı Zihniyet Dünyası
2- Batı ve Batıcılık
3- Kemalizm
4- Milliyetçilik
5- Türkçülük ve Ülkücülük
6- Muhafazakârlık
7- İslamcılık
8- Liberalizm
9- Sol
10- Feminizm
11- Kürt Ulusal Hareketi
Dediğim gibi, kitap tam bir başvuru kitabı durumunda. Titiz bir çalışmanın ürünü. Bora’nın uzmanlık alanının genişletilmiş bir çalışması. Elbette objektif değil ama eleştirel olduğu kesin. Sondaki dizinin varlığı önemli ve güzel. Bence kütüphanelerde yer alması gereken bir kaynak eser.