Saint Augustinus
“Bunu bana kimse sormasa bile biliyorum, ama biri sorarsa nasıl açıklayacağımı bilmiyorum.”
Sayfa 126Kitabı okudu
Bilmeyenler için Hanokh'un İslami karşılığı İdris peygamberdir
Hanokh Kitabı, Makkabaeos’lar zamanından az önce yaşayanlardan M. Ö. 64 yılına değin uzayan bir zaman aralığındaki değişik yazarlar tarafından yazıldığı için ortak bir yapıttır. Kitabın büyük bir kısmında Patrik Hanokh’un (Enoch’un) vahiysel görülerini anlatır. Kitap Hıristiyanlığa dönmüş Judah’cılık (Yahudi dini) noktasından önemlidir. Ahd-i Cedid yazarlarına da yabancı değildir. Sanctus (Saint) Judas, kitabın gerçekten Hanokh (Enoch) tarafından yazıldığını düşünür. İlk Hıristiyan babaları, sözgelimi Alexandria’lı Clemens ve Tertullianus onu Şeriata uygun saymış, fakat Jeromius’la Augustinus hayırlamıştı (reddetmişti). Hanokh (Enoch) Kitabı sonuç olarak unutulmuş ve XIX. yüzyılın başlarına değin kaybolmuştur. Daha sonra da bir kısmının Latince ve Grekçe yazılı parçaları ele geçirilmiştir. Esasında, kısmen İbranca, kısmen Aramca yazıldığı anlaşılmaktadır kitabın.
4 büyük itirafından diğerleri J.J Rousseau, Gazali ve Tolstoy’a ait
bir filozofun ruh ve düşünce dünyasının bir anatomisi de Saint-Augustinus itiraflarının.
Hıristiyanlıkta te'vil.
Hıristiyanlıkta ise keza Allah Teâlâ'dan cismani tasavvurları uzaklaştırmak için çaba gösteren birçok büyük kilise ricali zuhur etmiştir. Bu zevat lafzı mânâları alındığında ulûhiyyet hakkında gerçek tasavvurlarla bağdaştırılması mümkün olmayan bu nassları, mecazi te'vile tabi tutmak suretiyle bu işi başarmışlardır. Kilisenin bu eski papazları şunlardır: Iskenderiyeli Klemens (150-215) ve Origénes (185-254), Saint Augustinus (354-430) ve bilahare de Yuhanna ed-Dimeşki (700-754). Bu zât gerçek mânâda doğu kilisesinin en büyük ilâhiyatçısı itibar edilmektedir. Şam'da yaşamış ve Emevî ricali ile irtibat kurmuştur. İslâm felsefe tarihçilerinin çoğu onu İslâm'da akli ve kelami münakaşaların zuhurunda ilk sorumluluğu taşıyan kişi itibar etmişlerdir.
Origenes ise İncil metinlerini çeşitli şekillerde tefsire tabi tutmuş "umuma karşı o metinleri lâfzi olarak tefsir etmiş, mütekaddimin için ahlâki bir yoruma tabi tutmuş; yüksek derecede basiret, ilham, tecelli ve uyanıklık (işrak) sahibi entellektüel tabakaya karşı da Incil metinlerini tasavvufi karakterde remizlerle tefsir etmiştir."¹
Saint Augustinus ise Kitab-ı Mukaddes'in te'vili caiz olan ibareleriyle te'vili caiz olmayan ibareleri arasında kesin sınır çizmek ve te'vilin şartları ile esaslarını ortaya koymak için gayret göstermiştir. Aziz Yuhanna ed-Dimeşki de meşhur kitabı "Havle'd-Din el-Orsodoxy" de Kitab-ı Mukaddes'te varid olan haberi sıfatların mecazî te'villeri için başlı başına bir bölüm ayırmıştır.
1. Muhammed el-Behiyy, a.g.e., 82.
Sayfa 221Kitabı okuyor
Gaye delili: (The teological proof)
Saint Augustinus şöyle demektedir: "Alem, gayet mükemmel bir şekilde düzenli değişmeleriyle, fevkalâde güzel şekilleriyle kendisinin sanatkârane bir tarzda yaratılmış olduğunu sessizce ilân etmektedir."
Saint Augustinus, Confessions I/10, 3b-c (The great books of the Western, World, no: 18).
Sayfa 195Kitabı okuyor