“ALİ ŞÜKRÜ BEY/HÜRRİYET UĞRUNA 39 YIL”
M. NİHAT MALKOÇ
Trabzon’un balkonu olarak tabir edebileceğimiz Boztepe’de, alabildiğine mütevazı bir kabirde bir hürriyet kahramanı sonsuzluk uykusunu uyumaktadır. 39 yıl gibi kısa bir ömürde, tabir caizse, bir asırlık iş yapmış müstesna bir insandır o… “Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytandır”
Pontus meselesi, 3 Şubat 1830 tarihinde imzalanan Londra Protokolü sonucunda; Yunanistan'ın bağımsızlığı ile sona eren "Megalo İdea"nın bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
1844 yılında, Başbakan Kolettis, Yunan Parlamentosunda yaptığı bir konuşmasında Megalo İdea'yı şöyle tarif etmektedir:
"Yunanistan Krallığı, Yunanistan değildir; sadece bir parçası, en küçük, en yoksul parçasıdır. Yunanlılar, sadece Krallık içinde oturanlar değildirler, aynı zamanda Yanya'da ya da Selanik'te, Serez'de ya da Edirne'de, İstanbul ya da Trabzon'da, Girit ya da Sisam Adası'nda, Yunan tarihine ya da YUnan ırkına bağlı başka yerlerde oturanlar da Yunanlıdır. Helenizmin iki büyük merkezi vardır: Krallığın başkenti Atina'dır. İstanbul büyük başkent, bütün Yunanlıların kenti, düşü, umududur."
Sayfa 34Kitabı okudu
EN GÜVENİLİR KAYNAKTAN PONTUS SORUNU :
M.Kemal ATATÜRK -NUTUK
“Saygıdeğer Efendiler, genel konuşmamın başında bir Pontus meselesinden söz etmiştim. Bu mesele belgeleriyle herkesçe bilinmektedir. Ancak, bizi de çok uğraştırdığından, burada, onunla ilgili bazı noktalara dokunacağım.
1840 yılından beri; yani üç çeyrek yüzyıldan beri, Anadolu’nun
Yunanlılar 9 Haziran 1921 de kruvazör ile Ankara hükümetinin tek iskelesi olan İnebolu’yu bombalamıştır. 19 Temmuz'da Samsun ve Giresun önlerinde dolanmaya başlayan Yunan savaş gemileri, 20 Temmuzda da Trabzon’u topa tutmuşlardır. Büyük Taarruz öncesi Yunan savaş gemileri Samsun'u da bombalayacaklardı. Bu olaylar nedeni ile Rum çetelerin de cesaret ve saldırılarının artması üzerine, TBMM hükümeti askeri ile idari açıdan sert tedbirler almıştır.
Sayfa 28 - Atatürk Araştırma Merkezi
Azınlık / Çoğunluk
Hrisantos 2 Mayıs 1919’da Paris barış konferansına Pontus’la ilgili muhtıra vermiştir. Bu muhtırada sözde Pontus bölgesinin 600.000’den fazla Rum’u barındırdığı, Rusya ve Kafkasya’dan göç eden Rumlarla beraber bu sayının 850.000’i bulduğu, farklı kökenden ise 836.000 Müslümanın yaşadığı belirtilmektedir.
Verilen nüfus istatistikleri farklı ve abartılıdır. Osmanlı kayıtlarına göre ise, Trabzon, Sivas ve Kastamonu illerinde 3.263.396 müslümana karşı 361750 Rum yaşamaktadır. Gerçekte ise bu bölgede 250.000 Rum’a karşılık 2.350.000 Müslümanın yaşadığı bilinmektedir.
Göçmenler konusunu organize etmek için “Rum muhacirleri merkez komisyonu” adı ile faaliyet gösteren ancak, “Kordus” gizli ismi ile bir komite kurulmuştur. Kordus, Trakya, Doğu Karadeniz ve İzmir bölgelerinde Rum nüfus üstünlüğü sağlamak ve Rum çetelerini göçmen gibi Doğu Karadeniz bölgesine göndermek için çaba harcamıştır. Bu sayede Samsun ve çevresine 30.000 civarında göçmen getirilirken, mütareke döneminde Temmuz 1919 sonlarına kadar Trabzon’a 8000’den fazla Rum getirilmiştir.
Sayfa 14 - Atatürk Araştırma Merkezi
Pontus Rum Mu?
Pontus, Yunanlıların Karadeniz’e verdikleri bir isim olup Doğu Karadeniz sahilleri için kullanılmaktadır. Bu bölgede tarihi Pontus Krallığı M.Ö.301’ de Pers menşeli Mithridates sülalesi tarafından kurulmuş ve Roma orduları tarafından M.Ö.63’de ortadan kaldırılmıştır.
Daha sonraları Doğu Roma’nın zayıflaması ile Trabzon devleti ( 1207-1461 ) kurulmuş olup, bu devletin Pontus krallığı ile arasında her hangi bir ilişki yoktur.
Sayfa 4 - Atatürk Araştırma Merkezi
1923 yılının ilk aylarında Pontus isyanı tamamen bastırılmıștır. Bu olaylar sırasında Pontus çeteleri tarafından 1817 Türk öldürülmüş, 3723 ev yakılmış, 1800 civarında soygun ve gasp olayı gerçekleşmiştir.
Sayfa 37Kitabı okudu
Pontus faaliyetlerinin dimağ merkezlerinden birini teşkil eden Merzifon havalisinde dahi, Rum çetelerinin faaliyetleri oldukça fazladır.