Demokrasi denince sivil parlementer demokrasinin anlaşıldığı ; siyasal temsil, karar alma ve anayasa yapma/değiştirrme denince genel oyun, serbest seçimin, siyasal partilerden oluşan parlamento çoğunluğnun anlaşıldığı; yönetim denince askeri otoritenin sivil otoriteye bağlı ve bağımlı olması kuralının anlaşıldığı bir çağda 1961 ve 1982 anayasaları, askeri darbeleri ve darbe anayasalarını meşrulaştıncı, çağdışı ve militarist bir ilkeyle, bir kavramsal kategoriyle hareket etmektedirler. Amaç olarak ifade ettikleri demokrasiye askeri darbe yoluyla gidilebileceğini düşünmekte; amaç-araç, ilke-yöntem arasındaki kaçınılmaz bütünlüğü hiçe saymaktadırlar. Öyle olunca da meşruiyetlerine, yapılış usulleri bakımından gölge düşmekle kalmamakta; bu militarist kültürel-kavramsal bagaj, değişen derecelerde, 1961 ve 1982 anayasalarındaki "devlet yapısı"nda askeri bürokrasiye verilen üstün konumda da kendini duyurmaktadır.
Kutsal Militarizm ve Zoraki Kanunlar devletinin kısa tarihi
1921 ve 1924 anayasaları Türkiye'de cumhuriyet döneminde TBMM tarafından yapılan ilk ve son anayasalardır.
Maddi anayasalar daha çok, anayasa yapımı sürecine belli bir siyasal grubun veya belli bir siyasal eğilimi paylaşan bir gruplar koalisyonunun hakim olduğu durumlarda yapıldığı gözlemlenmektedir. Türkiye’de 1982 ve 1961 Anayasa yapımı bu durumda yapılmış anayasalardır.
Yöntemsel (Usuli) Anayasa ise, sosyoekonomik politika tercihlerini iktidar mücadelesinin sonuçlarına bırakarak, sadece bu mücadelenin kurallarını koymakla yetinen, iktidarın ele geçirildikten sonra da nasıl kullanılabileceğini belirleyen bir anayasadır.
Sayfa 129Kitabı okudu
KONUŞMALAR - III
Bugünün milletleri öğretim ve eğitim dolayısıyla, yayınlar sebebiyle eski çağlarla göre çok aydın topluluklardır. Bunun için bu milletleri uzun bir süre demokrasi dışında yönetmeye imkân yoktur. İnsan, yaratılış bakımından bir çok davranışlarında hürriyeti kötüye kullanmayacak insanlar yetiştirmek, kötüye kullanmak istidatında
Maalesef öyle
Türkiye’de darbelerle çok şey değişti. Bakanlar ve başbakanlar asıldı, anayasalar değiştirildi, pek çok kişi değiştirildi, sürgüne gönderildi, vatandaşlıktan çıkarıldı; üniversiteden hocalar atıldı, gazete ve dergiler kapatıldı... Ama NATO’ya ve CENTO’ya bağlılığımız hiç değişmedi.
Sayfa 341 - Pınar Yayınevi
