Cehennem tasavvuruna rasyonel yaklaşanlar, bu doktrini hastalıklı bir projeksiyon ve psikiyatrik bir durum olarak görür. Viginia Woolf'un laik (laicized) din adamı olan babası Leslie Stephen 'Cehenneme inandığımız için melankolik değiliz; melankolik olduğumuz için Cehennem'e inanıyoruz' demişti.Hem babaya hem de kızına acı veren melankolik deliliğe acı içinde gözyaşı döken Dante, Viktorya dönemi rasyonalistlerinin Cehennem doktriniyle ilgili bir noktayı göz ardı ettiklerini düşünmüş olmalı. Herkesin bildiği gibi Dante, Cehennem'i yazma aşamasına geldiğinde, Cehennem'in Kapısında şu sözlerin kazındığını görmüştü: 'Her kim buradan içeri girecekse umutlarını kapının ardında bıraksın'
[Cehennem 111.9].
Bu sözlerin, korkunç geçitten geçecek olanlara, Cehennem'in varlık sebebini dile getirmek üzere kapı üzerine kazınmış uzunca bir yazıtın son cümlelerine ait olduğu kimi zaman unutulmaktadır:
ULU YARATICIYI HAREKETE GEÇiREN ADALETTİ.
İLAHI KUDRET, KADİM AŞKLA BİRLEŞMiŞ YÜCE HiKMETTİR BENi YARATAN
[Cehennem III.4-6, Musa]
.