Bir milletin başka bir milletle olan savaşından daha kötüsü varsa eğer bu da tek bir milletin kendi ile olan savaşıdır.
Aynı topraklarda yaşamış , aynı kültürü paylaşmış, geçmişi ortak olan insanların , yine kendi elleriyle ortak olan geleceklerini yok etmesidir.
Ne uğruna.
Yanı başımızda, acılarına seyirci olduğumuz, gözünü hırs bürümüş vatandaşları tarafından öldürülen insanlar.
Çocuklar, bebekler .
Kaçanlar ve kalanlar.
Gidenler ve ölenler.
Giderken vicdanını geçmişiyle beraber terkettiği viran ülkesinde bırakanlar.
Başka bir ülkeye ömür boyu mülteci kalanlar.
Kalanlar. Yıkıntıların arasında bir gün barışın umuduyla yaşama tutunmaya çalışanlar.
Ülkelerini bırakmamanın verdiği güçle temiz kalarak yaşamaya çalışanlar.
Ve bir gün sular durulduğunda, acılar barışın gölgesinde dinlenmeye çekildiğinde ülkesinde kalanlar buruk bir gurur içindeyken, gidenler evlerini uzaktan izlemeye mahkum kalırlar.
Çünkü vatan anne baba gibi kutsaldır.
İnkar edemezsin, terkedemezsin.
Edersen de aslına dönemezsin.
Bu bir dönüş hikayesi.
Vatana dönüş, geçmişe dönüş, yaşanamamış öykülerin mezarlığına ziyaret.
Yıkılmaz sanılan dostluklar , unutulmamış aşklar. Hesaplaşmalar.
Bir 'adam'ın küstüğü ülkesindeki geçmişinden gelen geri çeviremeyeceği bir davet.
Dini, dili, gayeleri tamamen zıt bir grup insanı bir araya getirme çabası.
Ve beklenilmeyen bir son.
Amin Malouf'dan yine güzel bir doğu romanı.
