Geçmiş, şimdi ve geleceğin en ince ayrıntısına kadar, Tanrı’nın kehanet gibi belleğinde ve O’nun sonsuzluğunda var olduğunu biliyoruz; garip olan, insanların bilgisizce geriye bakabilmelerine karşın, ileriye dönme hakkını elde edememeleridir. Daha dört yaşındayken, Norveç’ten gelen yüksek bordalı yelkenli gemiyi gördüğümün berrak bir anısını saklıyorsam, olmaya hazırlanan bir şeyi birinin önceden kestirmeye yetenekli olmasına neden şaşırmalı? Felsefi açıdan alınırsa, bellek, geleceğin kâhinliğinden daha küçük bir mucize değildir; yarınki gün bize, hâlâ anımsadığımız, İbra- nilerin Kızıl Deniz’i aşmasından daha yakındır.
Jorge Luis Borges, "Bellek Funes" adlı öyküsünde, kusursuz hafızaya sahip bir gencin başından geçenleri anlatır.Bu ilk bakışta büyük bir talihmiş gibi görünebilir ama aslında korkunç bir lanettir. Funes geçmişteki herhangi bir zamanda gökyüzündeki bulutların şeklini tam olarak hatırlayabilir ama saat 3:15 'te önden gördüğü köpeğin 3:14'te yandan gördüğü köpeğin aynı olduğunu anlamakta güçlük çeker. Aynada yüzüne her baktığında şaşırır. Genelleme yapamaz. İki şey en ufak ayrıntısına kadar ona aynı görünmedikçe aynı değildir. Kısıtlanmamış bir kural öğrenici, Funes gibidir ve aynı ölçüde işlevsizdir.
Öğrenme detayları unutmak olduğu kadar önemli kısımları hatırlamaktır.
Bilgisayarlar en büyük aptal dahilerdir: Her şeyi hiçbir sorun yaşamadan hatırlayabilirler ama onlardan yapmalarını istediğimiz şey bu değildir.
Elinde koyu renk bir çarkıfelek çiceğiyle hatırlıyorum,elindeki çiçeği şimdiye kadar hiç kimsenin,bir òmür boyu sabahın ilk ışığından akşamın son ışığına kadar bakmış da olsa,göremediği gibi görürdü. Hatırlıyorum onu,bir kızılderili kadar kıpırtısız ve son derece uzak,sigarasının gerisinde.
Unutmayalım, funes genel platonik düşüncelerden hemen hemen tamamen yoksundu. Sadece tür simgesi olan köpek'in birbirine benzemez , çeşitli boy ve bosta bir sürü köpeği kapsadığını kavramakta zorlanıyordu
Aslında,geciktirilebilecek her şeyi geciktirerek yaşayıp gidiyoruz; belki de derinde, ta içimizde, her birimiz ölümsüz olduğumuzu, er ya da geç bütün insanların her şeyi yapacağını ve bileceğini biliyoruz.