Biriyle alay etmek büyük günahlardandır. Rabbimiz de, Peygamberimiz de insanlarla alay etmeyi şiddetle yasaklamışlardır. Yüce Rabbimiz: “alay edenlerle Kendisinin alay edeceğini” bildirmiştir.
İnsan kim olduğunu, niye bu dünyada bulunduğunu iyi bilmelidir. Bu dünya imtihan dünyasıdır. Karşımızdakilerin de insan olduğunu, zayıf yanlarının bulunduğunu unutmamalıdır. İnsan gerçekçi olmalı, pişmanlık duyacağı işler yapmamalıdır.
İnsan kulağına ve diline sahip olmalıdır. Mânasız konuşmalar yapan, yalan söylemekten çekinmeyen kimselerden uzak durmalıdır. Bir insan yalan söylemeyebilir ama her duyduğunu başkalarına iletirse asılsız sözleri de nakletmiş, yalanın yayılmasına âlet olmuş olur. Bu da bir yalancılıktır. Hz. Ömer’in bu sözü, Peygamber Efendimiz’in hadîs-i şerîfi olarak da rivâyet edilmiştir.
“Güzel sohbet ediyor desinler diye uzun uzun konuşanlar, sözünü beğendirmek için avurdunu şişire şişire laf edenler ve bilgiçlik taslamak için lugat paralayanlar en sevmediğim ve kıyâmet günü bana en uzak mesâfede bulunacak kimselerdir.”
* Hikmetli şiir nedir? Dinin öğrenilmesini istediği bilgileri ve telkin ettiği duyguları etkili bir dille gönüllere benimseten şiirler, hikmetli şiirlerdir. Peygamber Efendimiz, yeri geldikçe böyle şiirlerden bir mısrâ veya bir beyit okurdu. Hz. Âişe radıyallahu anhâ da değerli şâirlerin binlerce beytini ezberlemişti. * Şiirin insanı iyiye, doğruya ve güzele yönlendireni olduğu gibi, kötüye ve kötülüğe teşvik edeni de vardır. İyiliği öven, dinî değerleri yücelten şiirler güzel şiirlerdir. İnsanın nefsânî duygularına hitap eden şiirler de çirkin şiirlerdir. Bir şiirin sanat değeri yüksek bulunsa bile, dinî değerlere aykırı ise, ona güzel şiir denemez.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Şiir de tıpkı söz gibidir. Onun güzeli, sözün güzeli gibi güzel, çirkini de sözün çirkini gibi çirkindir.”