Hayâlinden gelir gam hatıra cânâneden gelmez
Sitem hep âşinâlardan gelir bîgâneden gelmez
~Nâbî~
Sana gam sevgiliden gelmez, hayalinden gelir. Sana senden gelir o gam. Izdırap, kişiye ancak tanıdıklardan gelir, yabancılardan gelmez.
Tabii bu beyitte bir iç mana kendini gösteriyor. Bir kişiye sıkıntı, ızdırap en yakın olanından geliyor, diyor üstadı Nâbî. Peki bana en yakın olan kimdir? Elbette ben, yani nefsim. Bana gelen ızdırap herkesten çok ve herkesten önce nefsimden gelir. İnsanın en büyük düşmanı, hasmı bizzat nefsidir. İnsan onu tanımazsa, kendinden gelen zararı başkasına ihale ederse, başkalarını suçlamaya kalkarsa, kendisini düzeltme kaygısından uzaklaşırsa vay haline.