Rûhuna şefkat ve sevgi dolanın Anla ki kutlu bir seciyesi var! Her çağda meşrebi Enver olanın Güzeller güzeli Naciye'si var... Aşkla başlar her şey ve aşkla biter, Bir dava uğruna bin ocak tüter! Afakı doldurur barut, kan ve ter, Şanlı bir ecdadın bakiyesi var! Ey Enver! Mazimin şehit yiğidi! Türkistan aşığı Turan kilidi! Gel de bak ahvâle, görüver şimdi Korkağı, haini, takiyesi var! Bahtına koyulan yasakmış rahat, Çeğen'de ne için etmedin ricat? Çünkü Allah, vatan, namus, ittihat Uğrunda ölümün hediyesi var! Dinleyin! Enver'in türküsüdür bu! Türk'e miras kalan ülküsüdür bu! Her çağda aşığın öyküsüdür bu! Anlatmak borcumuz; tediyesi var!
Kuzey Azerbaycan Osmanlı devleti içinde gelişen Türkçülüğe sarılmıştı. Okul kitaplarında Azerbaycanlı şairlerin yanı sıra Türkiye'de Türk milli edebiyatının temelini atan Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Mehmet Akif, Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Ömer Seyfettin, Halid Ziya, Orhan Seyfi, Yusuf Ziya ve Yakup Kadrilerin şiirleri hikayeleri yer alıyordu.
Ziya Gökalp'in
Türklüğün imanı bir
Dini bir vicdanı bir
Fakat hepsi dağılır
Olmazsa lisanı bir,
Şiiriyle birlikte Mehmet Emin Yurdakulun:
Ben bir Türküm dinim cinsim uludur
Sinem özüm ateş ile doludur
Türk evladı vatanının kuludur
Türk yurdunu düşman almaz giderim.
Şiirleri Azerbaycanlı Türk müneverliğinin dilinde bir aşk şiiri veya halk türküsü olarak yaşıyordu.
Azerbaycan'ı Türklüğe bağlayan ve Türkiye'yi yücelten en önemli olay ise Çarlık çöktükten sonra istiklâlini ilan ettiği 1918 senesinde tıpkı bugünkü gibi Ermeniler'in Azerbaycan'a saldırmaları sırasında hakiki değeri hala takdir edilmemiş olan cennetmekan Enver Paşa ile İttihat Terakki iktidarının Azerbaycan'ın kurtuluşu için Azerbaycan'a gönderdiği ordu birliğiydi.
İnsanın akIı çoğaIdıkça can sıkıntısı artar, der Ateş Fedya Dostoyevski. Çoğu konuda olduğu gibi burda da yanılmamıştır. Hepimiz hayatımızın belirli dönemlerinde bir şeylere sıkı sıkıya bağlanırız, diğer bir deyişle kafayı takarız. O konu üzerinde bir süre durduktan sonra nasıl olduğunu kendimizin de çözemediği biçimde uzaklaşmış halde buluruz
ENVER'İN AŞK TÜRKÜSÜ
Rûhuna şefkat ve sevgi dolanın
Anla ki kutlu bir seciyesi var!
Her çağda meşrebi Enver olanın
Güzeller güzeli Naciye'si var...
Aşkla başlar her şey ve aşkla biter,