Allah'a İman/ Tevhid Esasları
Ebu'l Atâhiyye ne güzel demiştir;
" Hayret, nasıl olur da Allah'a isyan edilir yahut kâfir O'nu nasıl inkâr eder. Zira her hareket ve sükûnda Allah'a daima şahitlik eden bir mânâ vardır. Yine her şeyde Allah'ın birliğine delâlet eden bir alâmet vardır."
Tahavi
"Biz Kur’an ve hadislere girip, kendi reyimizle ve heva-hevesimize uydurmakla bakıp hüküm çıkarmayız. Çünkü Allah’ın Selametine nail olan, Peygamber aleyhisselamın feyzine ulaşan hariç, kimse dininde selamette kalmamıştır."
Büyük Günah İşlemekle Mü'min Kâfir Olmaz...
Ne kadar büyük olursa olsun, helâl olduğuna inanmadıkça hiçbir müslümam, işlediği herhangi bir günah sebebiyle tekfir etmeyiz, îman ismini onlardan yok etmeyiz.
Haricîler ise büyük günah işleyen bir müslümana kâfir diyorlar. Bize göre, bir müslüman, işlediği günahın helâl olduğunu kabul etmedikçe imandan çıkmaz. Haram olduğu kesin delillerle sabit olan bir işin helâl olduğuna inanan kimse ise kâfirdir. Biz, büyük bir günahı işlemesi sebebiyle bir müslümandan iman vasfını düşürmeyiz. Mutezile taifesi ise, büyük günah irtikab edenlerin imandan çıkacağına fakat, kâfir de olmayacağına inanmaktadırlar. Onlar, bu yük günah işleyenler için küfür ile iman arasında bir mertebe ispat ediyorlar ve büyük günah işleyen ne mümindir, ne kâfirdir, diyorlar. Halbuki diğer taraftan, büyük günah işleyen bir müminin ebediyyen Cehennemde kalacağına da inanmaktadırlar. İmam Ebû Hanîfe'nin, Cehm'e “Çık ey kâfir!” sözü, bidat ehlinden de olsa, kıble ehli olan günahkâr kişilere kâfir demeyi nefyetmekte sözü genişletmeğe sonra kâfire benzetmeğe hamledilmiştir.
Sayfa 61
"Kader bahsi açıldığı zaman dilinizi tutun"
Hadis-i Şerif
Yani kaderin hakikatini beyandan dilinizi tutun, kadere ve kaderin hakikatine imandan değil...
Biri ibni abbas'a (radıyallahu anh) büyük günahlar kaçtır? Yedi midir? Diye sordu. Ibni abbas (radıyallahu anh) ise 700'e kadar sayabiliriz bunlardan en bilineni yedidir dedi. Ancak ne var ki tevbe ve istiğfarla büyük günah kalmaz , ısrar etmek devamlı işlemekle de küçük günah olmaz.
Mutezilenin Ehl-i Sünnetten Ayrılması...
Mutezilenin reisi Vasıl b.Atâ, Hasan-i Basrî'nin talebelerinden olup onun meclisine devam ediyordu. Bir müddet sonra meclisinden ayrıldı. Ayrılmasının sebebi şu vak'adır: Vasıl b.Atâ, büyük günah işleyenin ne mümin ne de kâfir olmadığını kabul ediyor, dolayısıyla iki mertebe arasında bir derece ispat ediyordu. Bu düşüncesi dolayısıyla hocası
Sayfa 61 - 62
BİR KİMSEYE CENNETLİK VEYA CEHENNEMLİK DEMEK
"Ben cennet ehlindenim diyen kimse yalan söylemiştir."
sözünün izahı şöyledir: Çünkü bu kimse, "Ben cennet ehlindenim." demekle kendisinden korkuyu düşürmüş olur.
"Ben cehennem ehlindenim" derse, recâyI (ümidi) düşürmüş olur.
Bu iki durumun vaki olması caiz değildir.
Sonra bil ki; genel manada mü'minler
Sayfa 53 - Fıkhı Ekber Şerhi İmam-ı Azam Ebu Hanife İmam Maturidi Ebul-Müntehâ Molla Hüseyin Fıkhu'l-Ekber Tercümesi Sayfa 53. 54 .55Kitabı okudu
Kelâm...
İmam Ebû Yusuf'tan şöyle bir söz nakledilmiştir: “İlmi, kelâm yolu ile arayan zındıklaşır; malı, kimya yolu ile arayan iflas eder, hadislerin garibini arayan yalan konuşur.”
Sayfa 9