Sizin Hiç Ağabeyiniz Öldürüldü mü?
"Şimdi ben neyim? Ödlek bir kardeş mi, yoksa inançsız bir derviş miyim? insanlara olan sevgimi mi yitirdim, yoksa inancım mı zayıfladı? İnsan şeklini mi, inancımı mı yoksa ikisini birden mi yitirdim ben?"
Bu cümle aslında bu kitabın özeti.
Yazardan ilk önce konuya girmek istiyorum. 
Meşa Selimoviç 1944 sonlarında ağabeyini, 3.Kolordu Askeri Mahkemesi tarafından kurşuna dizilerek öldürülmesi üzerine bu anın vermiş olduğu acıyı kağıda dökmek ister. Ama gel gör ki ilk başta sadece ağabeyinin hikayesini anlatmak istediği düşünce yapısı defaatle değişir. Bu dönem yazarımız 22 sene boyunca kendini tam anlamıyla yeterli bulamaz.Yazar yazar ve yırtar.İstediği hikayeye 1966 senesinde tamamlayabilir.Yani ağabeyinin kaybının 22.yılı. 
Fyodor Dostoyevski , 
Andrey Tarkovski , 
İvo Andriç gibi isimleri okur.Özellikle Yugoslav edebiyatına çok girer.Kendini geliştirmek için elinden geleni yapar.En sonunda ağabeyinin hikayesini bir dervişin ağzından anlatmanın daha etkileyici ve dikkat çekici olacağına karar verir.Son noktayı 22 sene işte böyle koyar. Tabi kitap basıldıktan sonra ödüller birbirini kovalar. Kendi beyanina göre ağabeyi Şevki nin ölümünde parmağı olanlarla da karşılaşır. Onların elini sıkmaz. Kendini Bosna doğumlu, Sırp vatandaşı bir müslüman olarak tanımlar. Bunu heryerde dile getirir. Hırvatların bu yaptıklarını da asla unutmaz ve ölümüne kadar bağıra bağıra her ortamda dile getirir.Ağabeyinin öcünü kendince böyle alır.
Kahramanımız Şeyh Ahmet Nureddin; bir Mevlevi şeyhi.Derviş olmasından da mutevellit karakter yapısı hoşgörü, iyimserlik, yardımseverlik üzerine kurulu.Dünyasında kötü duygu ve düşüncelere asla yer yok.Ama yaşadıklarının onun sonunu hazırlayacağından da bir o kadar habersiz..Karakterini 180 derece değiştirecek bir durum..Kardeşinin öldürülüşü..Dervişlik onun için artık sadece bir mahlas tır.Basit bir ünvandır.Çünkü o artık sistemi sorgulamaya başlamıştır. İntikam duygusu onu kölesi yapmıştır.
Kitaba gelecek olursak toplam 16 bölümden oluşur.Kitapta bol bol paylaşmamak için kendimi zor tuttuğum cümleler oldu. Belli ki dersine 22 sene boyunca çok iyi çalışmış. Kuranı Kerim den bol bol ayet görmek mümkün.Hıdırellez ile başlayan kitapta Derviş karakterinin kardeşi bir kaleye kapatılması ve onu ordan kurtarmak için kadı, kaymakam gibi üst düzey sorumlulardan yardım istemesi.Aile ilişkileri ve sosyal yaşam tarzı kitabın dikkat çekicidir.Ayrıca dostluk arayışı kavramına burda da çok değinilmiştir.Kardeşinin öldürülmesi onu üst tabaka ile karşı karşıya getirir.Konu bakıldığında basittir ama anlatım harikadır.
Derviş adında 2001 yapımı kadrosunda Ruhi Sarı, Cezmi Baskın, Haldun Boysan, Menderes Samancılar, Emin Gürsoy gibi Türk isimlerinde yer aldığı Alberto Rondalli yönetmenliğinde Locarno ödüllü filmi de mevcuttur.
100 temel eserden biridir.Bana kalırsa alt yapısı ve 22 senelik hazırlık dönemi, edebi yapısı bu kitabı Modern Klasik yapmıştır.
Bu kitap yazara Cumhuriyet nişanı , Nyegoş ve en büyük Yugaslov ödülü Avnoy u kazandırmıştır.
Mahmut Kıratlı güzel çevirmiş. Puanım net 10.
··
1.512 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.