Okuyalım, durmadan okuyalım!
“Yüreğinizin sıcaklığını esirgemeyin benden;
yaklaşın, biraz daha yaklaşın, size öykümü
anlatmak zorundayım” (s.6).
Kime sorarsak soralım hemen herkesin ilk öğretmeniyle ilgili anlatacak bir öyküsü vardır. Zira farkında olalım ya da olmayalım, onların söylediği bir söz, gösterdikleri bir davranış, yaptıkları paha biçilmez fedakârlıklar en az anne babalarımız kadar kaderimizi derinden etkiler. Anne babalarımız kimliğimiz ve kişiliğimizin temellerini atarken, onlar da bu temellerin şekillenmesinde çok büyük rol oynar.
• • •
Şu an geriye dönüp bakıyorum da o esmer kadın geliyor gözlerimin önüne. Omuzlarına düz siyah saçları dökülen, kara gözlü, sert görünümlü, otoriter; ama bir o kadar da şefkatini öğrencilerinin kalbinde hissettiren o kadın. Elini her an omzumda hissettiğim, “yapabilirsin!” sözünü daima yüreğimde taşıdığım o kadın. Gerektiğinde tüm sınıfı bir kenara bırakıp, her bir öğrencisiyle tek tek ilgilenen o kadın. Çekingen ve utangaç ruhumun açılması için tüm okulun önünde günaşırı bana “Andımızı” okutan o kadın. Mezuniyet töreninde sergilenecek tiyatro oyununda bana başrolü oynatan o kadın.
• • •
Ben o kadını hiç unutmadım. Ortaokul, lise ve üniversite basamaklarını bir bir çıkarken onun “yapabilirsin!” sözü sürekli kulaklarımda yankılanırken nasıl unutabilirdim ki… Her memlekete uğradığımda okulunda ziyaretine gittim. Sınıfına girdiğimde öğrencilerinin önünde boynuma sarılıp bir çocuk gibi sevincinden ağladığını gördüm. Gün geldi emekli olduğunda ziyaretine gittiğimde gözlerinin parladığına; gün geldi mücadelesi zor hastalıklara yakalandığında gözlerinin içinin güldüğüne şahit oldum.
• • •
Biliyorum şimdi o hem çok uzaklarda hem de çok yakınlarda bir yerde. Çok uzaklarda, çünkü o şu an meçhule giden bir gemiyle yolculukta. Çok yakınlarda, çünkü onun “yapabilirsin!” sözü hâlâ kulaklarımda ve benimle beraber. Ne demiştim? “Hemen herkesin ilk öğretmeniyle ilgili anlatacak bir öyküsü vardır”. Gerçekten de öyle… Bu öykülerin kapağını bir kaldırsak anlata anlata günlerce bitiremeyiz.
• • •
İşte 
Cengiz Aytmatov da “
İlk Öğretmenim”de o hikâyelerden birini anlatıyor bizlere. Bir köyde, derme çatma baraka gibi bir yerde okul kurup, yokluk ve zorluklar içerisinde çocukları okutan Düyşen öğretmen ve öğrencisinin hikâyesi bu. Aytmatov, bu hikâyeyi yaşamını baştan sona değiştirdiği öğrencisi Altınay’ın ağzından anlatıyor. Bu öyle bir hikâye ki okurken canınız yanıyor ve kalbiniz daralıyor. Ama bir insanın kaderini bir öğretmenin nasıl değiştirebileceğini gördüğünüzde ruhunuz ferahlıyor. Kitabın her bir satırını okurken öğretmenlerimiz için “İyi ki varsınız!” sözleri dudaklarınızdan dökülüyor.
• • •
Bunun yanında Aytmatov, bir yandan Düyşen öğretmen ve Altınay’ın hikâyesini anlatırken bir yandan da 1920’li yıllarda Kırgız köylerinin ekonomik, sosyal ve kültürel durumu ile eğitime bakışını da ortaya koyuyor. Kitabı bitirdiğinizde anlatılan öyküye benzer hikâyelerin hemen yanı başınızda hâlâ yaşanıyor olduğunu görüyor ve eserin etkisinden günlerce kurtulamıyorsunuz. Günümüzde dünyanın birçok bölgesinde kız çocuklarının hâlâ okula gönderilmediğini gördükçe bir yazar olarak yüz yıl önce bu sorunun temel dinamiklerini ortaya koyan Aytmatov, gözünüzde büyüdükçe büyüyor.
• • •
Özcesi Aytmatov, bugüne kadar okuduğum birçok eserinde olduğu gibi “İlk Öğretmenim”i de sade, akıcı bir dil ve kısa cümlelerle kaleme almış. Okurken uzun uzun tasvirlerle sizi yormuyor, olaya dönük anlatımıyla hikâyenin içerisine sizi çekiyor ve kitabı bir daha elinizden bırakamıyorsunuz. Vermek istediği mesajları sizin içinize ılık ılık esen rüzgârlar gibi işliyor. O nedenle hangi eserini okursam okuyayım Aytmatov’a hayranlığım her geçen gün arttıkça artıyor.
• • •
Bu itibarla, kara gözlü o kadını bir kez daha anmama vesile olan, yüzlerce sayfalık bir eserde anlatılabilecek bir konuyu seksen sayfalık bir kitapta can yakıcı ve etkileyici bir üslupla anlatan bu eseri, her yaş grubundan tüm okurlara içtenlikle öneririm. İncelememe, “Eh, ayrılık zamanı geldi. Sana mutluluklar dilerim. Oku, durmadan oku…” (s.63) sözleriyle son verirken…
Sağlıklı ve kitap dolu günler dilerim!
·
3.169 görüntüleme
Bir öğrencimin kaleminden, yüreğinden çıkacak şöyle satırlar için bir ömür durmadan çalışabilirim herhalde. Ne yalan söyleyeyim imrendim öğretmeninize. Bir söz vardır ya onu yaşattı anlattıklarınız."Bir öğretmen, bir çocuk, bir kalem, bir kitap dünyayı değiştirebilir."
Düyşen öğretmen ile Altınay'ın hikayesini hatırlamak, tazelemek de iyi geldi incelemenizi okurken. Elinize, emeğinize, yüreğinize sağlık.
Maalesef ilk öğretmenim yakalandıği bazı hastalıkları nedeniyle genç yaşta vefat etti. Onun için söylenecek aslında o kadar çok şey var ki...Ben bu kadarını tekrar tekrar kendime hatırlatmak ve onu bir kez daha yad edip unutmamak için yazdım. Cengiz Aytmatov'un İlk Öğretmenim'i o kadar etkiliydi ki ister istemez beni ilkokul sıralarına kadar götürdü. Bu kitabı okuyan herkesin çocukluğuna bir yolculuğa çıkacağına ve kitabı okurken ilk öğretmeniyle yaşadıklarını gözünün önüne getireceğini düşünüyorum.👌
♤
Değerli yorumunuz ve katkınız için çok teşekkür ederim.🙏📚🍀
1 sonraki yanıtı göster
Benim de yakın zamanda okumak istediğim bir kitap bu yüzden önce alıntılarınızı takip etmek şimdi de incelemenizi okumak beni sevindirdi, ellerinize sağlık. Kitap için daha çok meraklandım 💫
Mutlaka okumanızı öneririm.👌 Değerli yorum ve katkınız için çok teşekkür ederim.🙏📚🍀
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.