10/10 puan verdi
Yazıldığı dönem itibari ile okumaktan çekindiğim bir romandı Saatleri Ayarlama Enstitüsü. Dilinin daha ağır olacağını, dolayısı ile okurken zorlanacağımı düşünmüştüm ancak kitabı okumaya başlayınca yanıldığımı anladım. Kitapta Osmanlıca ve Farsça’ya ait çok fazla kelime olsa da akıcı bir dile sahip. Hatta kitaba başladığımda eşime şöyle söylediğimi hatırlıyorum ‘ben neden daha önce bu kitabı okumamışım?!’
1960’larda bizim topraklarımızda felsefi bir eserin yazılmış olması benim için mükemmel bir şeydi. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın o yıllarda saatler ve zaman üzerine kurguladığı bir romanla pek çok noktaya değinmiş olmasını saymıyorum bile! Şöyle ki; kitap edebiyat dünyası açısından arka planda Osmanlı Devleti’nin son zamanlarıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu arasındaki dönemi ve bu dönemdeki toplumun yapısını Halit Ayarcı ve Hayri İrdal üzerinden metaforik olarak anlatıldığı yönünde değerlendiriliyor. Burada Halit Ayarcı yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’ni, onun temsil ettiği yenilikçi değerleri ve toplum yapısını; Hayri İrdal yeni çağa ayak uyduramayan, pek çok açıdan geri kalmış Osmanlı Devleti’ni ve onun toplum yapısını temsil ediyor. Bu açıdan bakıldığında Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün saat ayarlama büroları bana, herkesi ortak bir zaman diliminde birleştirmelerinin toplumsal bütünlüğün sağlanmasına yönelik bir uygulama olduğunu düşündürttü. Toplumda ortak olarak paylaşılan heyecanlar, hüzünler vb. pek çok duygu sayesinde toplum daha fazla kenetlenir, bir olur. Bu Kurtuluş Savaşı’nda da böyleydi, bayramlarda da böyle… Kitabın ön planına geldiğimizde ise anlatılan olaylarla zaman mefhumunu, bir insanın iç hesaplaşmalarını ve yaşanılan olaylarla birlikte aile yapısında meydana gelen değişimi görüyoruz.
Ayrıca kitapta zaman kavramına büyük önem atfedilmesinden ötürü kitabı okurken aklıma Justin Timberlake’in In Time (Zamana Karşı) filmi geldi. Filmi izlemeyen var mıdır bilemiyorum ama orada da zaman oldukça kıymetliydi çünkü zamanın bitmesi ölüm anlamına geliyordu ve insanlar ölmemek için çalışıyorlardı.
Kısacası insanoğlunun gök cisimlerinin hareketine göre icat ettiği, doğal saatimizin dışında olan zaman kıymetli…
Saatleri Ayarlama Enstitüsü 
Ahmet Hamdi Tanpınar
·
77 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.