Sergüzeşt, Kafkasya'dan kaçırılan Dilber adlı esir kızın öyküsüdür. Bu güzel Çerkez kızı, ağır işlere koşulmuş, çok büyük acılar çekmiş, kırbaçlanmış, işkence görmüş, birkaç kez satılmış, kaderi onu Mısır'a sürüklemiş, sonunda kendini Nil Nehri'nin sularına bırakarak, intihar etmiştir.
Yazarın romanın yeniden yayımlanışı dolayısıyla 1924 yılında yazdığı Önsöz'de belirttiği gibi, Sergüzeşt, esaret aleyhinde bir kitaptır. Romanın son satırları ise şöyledir:
Acaba Nil'in bu müthiş, bu öldürücü girdap ve selleri, bu zavallı Dilber'i, bu talihsiz esiri nereye götürüyor?
Hürriyetine!