"Bizde tarikatlar yüze yakındır, bunların ayrıca yüzü aşkın şubeleri vardır. Yalnız bizde böyle değil bu... Hıristiyanlıkta, Musevilikte yetmiş beşe yakındır tarikatlar... Bunları, girece gim yolu seçmeye çabalarken okudum biraz... Şunu gördüm. Araplar mezhep kurucusudurlar. Biz Türkler tarikat kuru- cusuyuz. Arap mezhepleri sufiliğe, Türk tarikatları tasavvu fa dayanır. Tasavvufa göre dünyada her şeyden önce güzellik vardı. İbadet bu güzelliğe tutkunluktur. Bu sebeple Türk'ün bağlanacağı inanç Allah korkusundan değil, Allah sevgisin- den gelir. Okudukça tasavvufun yalnız Türk'e mahsus bir yol olduğunu anladım. Türk illerinde doğmuş, Anadolu'da gelişmiştir. Türk tasavvufu, Şamanlıkla İslamlığın karışımı- dır. Buna biraz da Yeni Platonculuk katılmış Roma Anado- lu'sundan kalıntı... Daha doğrusu Stoisizm... Anadolu'ya Şeyh Ahmet Yesevi adına halifeleri yaymıştır tasavvufu... Bunların hepsi dünyadan el çeken basit köylülerdir bence... Pir Dede, Keyifli Baba, Horoz Dede, Abdal Musa, Avşar Dede, Akyazılı Baba, Kudümlü Baba Sultan, Sarı Saltuk... Bunlar köylü halkı etkilemişler, Anadolu'nun İslamlaşmasını, bir anlamda Türk- leşmesini sağlamışlar. Anadolu bu tohuma o kadar uymuş ki, Yunus Emre gibi kocaman bir dahi sanatçı yetiştirmiş..."
··
96 görüntüleme
Çok güzel analiz etmiş. Anadoludaki bu din anlayışına doğal din anlayışı diyenler de var. Yaratıcıya inanma, ona sığınma, ona sevgi duyma ihtiyacı ile ortaya çıkıyor. Ekleme olarak Türk kökenli olmasa da Türkleri etkileyen bazı tasavvuf görüşleri de Hinduizm ve Budizmden etkilenmiş. Anadolu gerçekten kültürlerin beşiği bir çok görüş tek bir potada toplanmış birbirlerini etkilemiş ve geliştirmiş. Hoşgörü, konukseverlik, merhamet, şükür bilmek bence bunun insani sonuçlarından birkaçı.
Kitabı okumayı düşünmüyordum ama sırf bu parça için okuyacağım. Paylaşım için teşekkürler.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.