Aslına bakılırsa çingenelik ilgi çekici bir kültürdür ama insanlar genelde inceleyecek mesafeye gelmemişlerdir.
Hayatımın bir on yılını harbi çingeneler arasında geçirdiğim için, hayatları, düşünce yapıları bana pek de yabancı değildir.
İlgi çekici, asla değişmeyecek olan bir huyları özellikle hoştur ki; gündelik yaşayan insanlardır. Çingene bakkallarında sigara tek tek, yağ-şeker-zeytin gibi yemeklikler de bardakla satılır. Yani o an, o gün ne kadar gerektiyse o kadar alırlar. Cebinde dünya kadar parası olan dahi sigarayı paketle değil taneyle alır. Fal gibi şeylere, gizeme merakları vardır. Ama bu fal olayı bulundukları ülkeye göre değişir. Türkiye'de kurşun döker, balkanlarda tarot açabilirler. Türkiye'de tarot bakanını da gördüm.
Kadın erkek ilişkileri de enteresandır, çingenenin duygusal manada çingene olmayanla pek işi olmaz. Kur yapması veya yakın davranması yanıltıcıdır, tuzaktır. Zaten bir insan da az bir saftiriklik gördüler mi, kaçışı yoktur. Ama tanıyor, biliyorsan, ters köşe yapman muhtemeldir. Hayatları, yakınlarına sadık ve cefakar, yabancılara karşı umursamazdır. Yani çingene mahallerinde asla komşu komşuyu soymaz desem sanırım anlaşılmış olur.
Genelde utanma sıkılma pek bilmezler. Yani fight club'a katılanlardan birisi çingene olsaydı tüm kitap güme giderdi.
Sanıldığının aksine, kavgadan pek haz etmezler. Genelde kadınlar kavga eder, bu kavgalar grup/mahalle olarak da gerçekleşebilir ve izlenmesi keyiflidir.
Eğlenceye, müziğe olan meraklarını sanırım bilmeyen yoktur. Klarnet, keman gibi enstrumanları mükemmel çalarlar. Kendilerine çalgıcı denmesinden nefret ederler. Sanatkar diyeceksin beyefendi! Bir de durduk yere vur patlasın çal oynasın olur, alışık olmayan düğün dernek var sanır, şaşırır. Bu eğlence merakına karşın gözlerinde genelde hüzün görmüşümdür.
Dine bakış açılarını ise tek kelime ile özetlemek gerekirse; yoktur. Yani ben içlerinde otururken koca mahallede bir tane namaz kılanına denk geldim. Onu da görmüş değilim, karısı gittiği her yerde kocasının namaz kıldığını anlatıyormuş, herkes şaşkın!
Neyse işte, kitabımızın konusu da bir çingene kızı olan Carmen'le alakalıdır. Carmen ve hayatını mahvettiği bir delikanlının fırtınalı hayatları dersem sanırım daha kapsayıcı olur. Kitap genel olarak bir hikayeyi anlatsa da özellikle Carmen'in hal ve hareketleri, inatçı ve zorba tavırları baya bir hoşuma gitti. Yani elini beline koyup, ayaklarını yere vurarak hayır! hayır! diyen veya ellerini karnına koyup, geriye doğru gerinerek karakteristik bir kahkaha atan Carmen'i sevdim. Karakter olarak gayet eğlenceli birisi olduğunu düşünüyorum ve hatırımda kalacaktır sanırım. Size de keyifli okumalar dilerim.
