50 Soruda Yaşamın Tarihi
Deniz Şahin50 Soruda Yaşamın Tarihi Gönderileri
50 Soruda Yaşamın Tarihi kitaplarını, 50 Soruda Yaşamın Tarihi sözleri ve alıntılarını, 50 Soruda Yaşamın Tarihi yazarlarını, 50 Soruda Yaşamın Tarihi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Canlılığın oluşumu fikirlerinin özet bir tarihçesi
"Kendiliğinden türeme" kuramının yoğun olarak tartışıldığı 19. yüzyılda, Charles Darwin de bu konu üzerinde fikirlerini belirtmiştir. Kuşkusuz evrim denilince ilk akla gelen isim Charles Darwin'dir. Burada belirtilmesi gereken bir nokta var: Darwin'in evrim kuraını temel olarak yaşamın nasıl başladığı üzerine değil, nasıl çeşitlendiği üzerinedir. Darwin yaşamın ilk defa nasıl ortaya çıkmış olabileceği üzerine çok fazla fikir öne sürmemiştir. Ancak 1871'de İngiliz botanikçijoseph Dalton Hooker'a yazdığı mektupta, yaşamın ortaya çıkışıyla ilgili şunları yazmıştır: "Sıcak su birikintilerinde amonyak, fosfor tuzları, ışık, ısı, elektrik vb. gibi gerekli bileşenler bulunduğunda protein yapısı oluşturulmuş ve bu proteinler de daha karmaşık degişiklikterin yolunu açmış olabilirler. Günümüzde böyle bir oluşum mümkün olmayacaktır, çünkü cansız maddelerden oluşturulan yeni karmaşık molekül hızlıca tüketilecektir. Yeni bir canlının oluşumu, ortamda yaşayan organizmalar olmadıgıda mümkün olmuş olmalıdır."
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.3 Yaşamın Ortaya Çıkışı
Dünya üzerinde ilk canlı organizma birdenbire ortaya çıkmadı. Hücre oluşmadan önce birçok öncü adımın geçilmesi gerekti. Dünya'nın yaklaşık 4,5 milyar yıl önce oluştuğundan ve canlılığın da yaklaşık 3,5-3,8 milyar yıl önce ortaya çıkmış olması gerektiğinden bahsetmiştik. Görülüyor ki, Dünya oluştuktan sonra geçen 700 milyon-1 milyar yıl kadar süre, canlılığın oluşması için gerekli uygun koşulların meydana gelmesini sağladı.
Doğa bilimlerinde dünya üzerindeki yaşamın cansız maddelerden nasıl oluştuğunu anlamaya çalışan alana "kimyasal evrim" ya da "abiogenesis" adı verilir. Abiagenesisin evrim kuramı ile karıştınlmaması gerekir. Evrim
kuramı temel anlamda canlıların zaman içinde nasıl değiştiğini ve çeşitlendiğini anlatırken, abiogenesis cansız maddelerden canlı organizmalara geçişin nasıl olduğunu açıklamaya çalışır.
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.3 Yaşamın Ortaya Çıkışı - Yaşam için gerekli öncü moleküller nelerdir? İlksel çorba kuramı ne söylemektedir?
Kambriyen Devri sonrası - Mesozoyik Zaman (251, 4 myö-65,5 myö):
"Jura Devri'nde karasal ekasistemin baskın omurgalı grubu dinazorlar olurken, timsahlar, kaplumbağalar, kertenkeleler ve kurbağalar da yayıldı. Bazı sürüngen grupları sucul yaşama uyum sağlarken, bir kısmı ise uçma yeteneğini kazanarak krallıklarını gökyüzünde kurdular.
Açık tohumlu bitkiler, Mesozoyik'in baskın bitki grubudur. Erken Mesozoyik'te eğreltiler, sikatlar, ginkolar baskınken; modern açık tohumlular, örneğin kozalaklılar ilk kez günümüzdeki biçimleriyle erken Triyas'ta ortaya çıktı. Memeliler önemsiz bir grup olarak dinazorların hakimiyeti altında yaşarken, kuşlar da ilk kez jura Devri'nde ortaya çıktı. Son devir olan Kretase sonunda dinazorlar pek çok canlı grubuyla birlikte ortadan kalktı. Bu yok oluşun yeryüzüne çarpan bir gökcismi nedeniyle olduğu yaygın olarak kabulgören fikir olsa da, tartışınalar devam etmektedir. Kretase/ Tersiyer yok oluşu olarak bilinen bu olayla sürüngenterin yüz milyonlarca yıl süren hakimiyeti sona erdi ve memelilerin yaygınlaşmasını sağlayacak koşullar oluştu."
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.2 Güneş Sistemi ve Dünya - Dünya üzerindeki kıtalar nasıl oluşmuştur ve zaman içinde nasıl değişmiştir?
Levha hareketlerinin canlılık üzerine etkileri
"Kıtaların konumlan Dünya'nın iklimini, deniz seviyesini, canlıların dagılımını ve yeni türlerin ortaya çıkmasını ya da yok oluşlarını etkileyecektir. Örneğin 500 milyon yıl önce Gondvana Süperkıtası güney kutbu üzerinde oluştugunda Dünya bir buzul çağına girdi. Suyun büyük oranda buzullarda hapsedilmesiyle deniz seviyesinde de düşüş görüldü. Deniz seviyesi düştükçe de k!laların deııiz altında kalan kısımları yüzeye çıkmış oldu. Bu bölgelerde gelişmiş olan canlılar da ya öldü, ya adapte oldu ya da başka bölgelere göç etti."
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.2 Güneş Sistemi ve Dünya - Dünya üzerindeki kıtalar nasıl oluşmuştur ve zaman içinde nasıl değişmiştir?
Son süperkıta
"Günümüzden 250 milyon yıl önce, ayrı kıtalar tekrar bir araya gelerek Pangea adı verilen son süperkıtayı oluşturdu. Pangea'yı çevreleyen denize ise Pantalassa adı verilir. Pangea zaman içerisinde kuzeyde Laurisia ve güneyde de Gondvana adı verilen iki kara parçasına ayrıldı. Arada bulunan denize ise Tetis adı verilir. Levha hareketleri sonucu zamanla bu kara parçalan da bölünerek bugünkü kıtaları oluşturdular. Gondvana bölünerek Afrika, Antartika, Avustralya ve Güney Amerika kıtalarını ve Hindistan alt kıtasını oluşturdu. Laurasia da bölünerek Avrasya ve Kuzey Amerika'yı m eydana getirdi."
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.2 Güneş Sistemi ve Dünya - Dünya üzerindeki kıtalar nasıl oluşmuştur ve zaman içinde nasıl değişmiştir?
Kıtaların şekillenmesi
"Kıtalar büyük ihtimalle en az 2 milyar yıldır hareket halinde. Ancak jeologların sahip olduğu tarihöncesi kayaların çoğu en fazla 800 milyon yıllık. Daha önceki zamandan kalmış olan okyanus kabuğunun büyük kısmı ise manto tabakasına geri dönmüş durumda. Jeologlara göre yaklaşık 800 myö kıtalar tekrar bir araya gelerek Rodinia adı verilen süperkıtayı oluşturdu. Şimdi Kuzey Amerika'nın bulunduğu yer Rodinia'nın merkeziydi. Dünya'nın manto tabakasından yüzeye gelen materyal ile birlikte Rodinia parçalara ayrılmaya başladı ve bu parçalar da 500 ve 250 milyon yıl önce tekrar çarpıştı."
Bilim ve Gelecek Yayınları - VI. Bölüm - Yaşamın Kronolojik Gelişimi - 6.2 Güneş Sistemi ve Dünya - Dünya üzerindeki kıtalar nasıl oluşmuştur ve zaman içinde nasıl değişmiştir?