Arap Dünyasında Köktencilik
Richard Hrair DekmejianSözler ve Alıntılar
Sufi İslam
İnziva ve mistisizm vasıtasıyla ruhi kurtuluşu vurgulayan Sufi İslâm, köktenciler tarafından zıt kutuplar olarak kabul edilir. Sufilerin iç maneviyatları genellikle, İslâmî inançların liberal yorumu içinde Allah'la birlik için kişisel bir arayışı vurguluyor. Onların tam aksine köktenciler ise, toplumu yeniden şekillendirecek ve mutluluğu kazandıracak araçlar olarak siyasî aktivizmle birlikte İslâm'a sıkı bağlılığın üzerinde duruyor.
Sayfa 34Kitabı okudu
Avrupalı emperyalist güçler karşısında Osmanlı ve Fars güçlerinin
Son üç yüzyıl boyunca, İslâm, dünyası büyük dahili ve haricî krizlerle darbe yedi. Avrupalı emperyalist güçler karşısında Osmanlı ve Fars güçlerinin, tedricen çöküşü, temel İslâmî akideleri yeniden sorgulama yolunda süregelen bir araştırma isteği uyandırdı.
Sayfa 13Kitabı okudu
Çağdaş İslâmcı ideologlara göre İbn Teymiyye,
Çağdaş İslâmcı ideologlara göre İbn Teymiyye, İbn Hanbel'den sonra günümüz köktenciliğinin en seçkin habercisidir. Selefi gibi, îbi Teymiyye de militan teorisyenlerin ve aktivist inanç savunucularının simgesiydi. O, Kur’an, sünnet ve ilk İslam toplumunun uygulamalarımdan başka otorite tanımıyordu; bid’atlere, şeyhlere tapınmaya ve türbeleri ziyarete şiddetle muhalefet etti.
Sayfa 52Kitabı okudu
köktenci teorisyen-aktivistlerin prototipi
Katı geleneğin en başta gelen savunucusu İbn Hanbel (Ö. 855), günümüz Sünni köktenciliğinin en önemli habercisidir. İbn Hanbel'in hukukî yorumlarının derlemesi, işkence çekmeye hazır oluşu, ve şahsî militanlığı, O'nu, bugüne kadar tekrar tekrar örnek alınan, köktenci teorisyen-aktivistlerin prototipi yaptı.
Sayfa 51Kitabı okudu
îbn Hanbel Sünni köktenciliğin ilk önderi olarak ortaya çıktı
Halife Memun döneminde. Mutezile doktrini devlet ideolojisi oldu (827). Mutezile, Kur'anî vahyin üzerinde aklın üstünlüğünü iddia eden rasyonalist bir mezhep halini aldı. Memun, Mutezilî resmi dogmasına itaati sağlama almak için, bir engüzisyon mahkemesi (mihne) kurdu. Bu, Ahmed İbn Hanbel yönetiminde bir halk muhalefetini ve yeni bir köktenci dalgayı doğurdu. İbn Hanbel mahkeme edilmesine ve hapse atılmasına rağmen, İslâmî geleneğe uzlaşmaz bağlılığından dönmeyi ısrarla reddetti. Sonuçta, îbn Hanbel Sünni köktenciliğin ilk önderi olarak ortaya çıktı.
Sayfa 26Kitabı okudu
geçmişi yeniden kurmaya çabalarlar
Bu nedenle, tarihin ağırlığı İslamcı ideologlar üzerindedir, zira köktenciler, geleceğe şekil vermek için, bugünün kriz ortamında geçmişi yeniden kurmaya çabalarlar.
Sayfa 49Kitabı okudu
aşırı tutucu Takıyyûddin Ahmed ibn Teymiyye
aşırı tutucu Takıyyûddin Ahmed ibn Teymiyye (1263-1328) ve arkadaşlarının önderliğinde radikal militan İslâmî bir tepki, ortaya çıkardı.’ İbn Teymiyye'nin militan mesajı, her ikisi de Sünni köktenciliğin önemli şahsiyetleri arasında sayılan, talebesi İbn'ül Kayyım el-Cevziyye (ö. 1350) ve İmadüddin ibn Kesir (ö ,1373) tarafından ebedileştirildi.
Sayfa 27Kitabı okudu