Aşırılığın Peygamberleri Gönderileri
Aşırılığın Peygamberleri kitaplarını, Aşırılığın Peygamberleri sözleri ve alıntılarını, Aşırılığın Peygamberleri yazarlarını, Aşırılığın Peygamberleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Yanılsama kalkanı olarak Apollon
Sokratesçi kültürde insanlar bilgi sevgisi sayesinde ebedi varoluş yarasını iyileştirebilecekleri vehminin esiridir. Sanatsal kültürde gözlerinin önünde uçuşan ayartıcı güzellik tülünün tuzağına yakalanmış durumdadır. Trajik kültürde ise fenomenler girdabının altında ebedi hayatın akışının şaşmaz bir biçimde sürüp gittiği inancı onlara metafizik bir avuntu verir...Nietzsche’nin görüşünde, insanlar gerçekliğin yüküne dayanamazlar. Sonuç olarak, kültür ancak yanılsama sayesinde serpilir, hatta hayatta kalır.
Sayfa 69 - Metis YayınlarıKitabı okuyor
Uygarlık simgesi Apollon
Ancak Dionysosçu olanın gerçekçi olmaktan çok esrimiş olduğu ortaya çıkar...Her halükarda tülün Dionysosçu yırtılışı kalıcı olduğu gibi fasılalıdır da: çünkü gerçekliğin derinliklerine sürekli olarak dolayımsız bakışlar atmak, kültürden barbarlığa dönmeye yol açacak kadar ürkütücü bir şey olurdu. Demek ki kültürün sınırları içindeki baskın eğilim Apolloncu olanın sürekli geri dönmesi, yanılsamanın sürekli yeniden ortaya çıkması yönündedir.
Sayfa 69 - Metis YayınlarıKitabı okuyor
Batı dünyasının yanıltıcı "düzen"inin simgesi olarak Apollon
Yunanları barbarlığa karşı koruyanın Apollon olduğunu söylemek, aynı zamanda Yunan kültürünün yanılsama üzerine kurulmuş olduğunu da söylemek demektir. Dahası, genel olarak kültürün bu şekilde kurulduğunu söylemek demektir; çünkü Nietzsche'ye göre kültürün modelini Yunanlar sunar. Nietzsche Apolloncu olanı, düşle, fantaziyle, benzetiyle, yanılsamayla, delilikle ve aldatmayla (özdeşleştirmiştir.)...Nietzsche'ye göre, Apolloncu Maya tülü bizi varoluşun acımasız gerçekliklerine karşı korumaya çalışır. Bizi "şenlikli yanılsamanın sağaltıcı merhemiyle" iyileştirir. Bize "güzellik tülüyle uyumsuzluğun üzerini örtecek harika bir yanılsama" verir. Ama Dionysos da aynı şevkle, Apolloncu tülü yırtıp atar, "Varlığın Anaları"na, "gizemli asli birliğe" giden yolu açar.
Sayfa 68 - Metis YayınlarıKitabı okuyor
Apollon'u barbarları yola getiren simge olarak kullanmak
Apollon Dionysos'u öldürmemiş, sadece yola getirmişti. Yunanlar dışındaki halkların Dionysosçu şenlikleri çoğunlukla kaba doğal boşalımlara dönüşüyordu. Yunanlarınki ise tersine "dünyanın kurtuluşu şenlikleri ve biçim değiştirme günleri" haline geliyordu ve normalde insanı insandan ayıran principium individuationis'i (birey olma ilkesi) yıkan Dionysosçu eğlenti sanatsal bir fenomen karakterine bürünüyordu. Uzun lafın kısası, barbarlık ile kültür arasındaki farkı yaratan "Apollon şahsiyeti"ydi. Barbarlar, Dionysosçu itkilerine gem vurulmadığı için barbar kalıyorlardı. Yunanlar ise Apollon'un etkisiyle bu itkileri yeniden yönlendirip dönüştürdükleri, onları salt bir doğa ifadesi değil, birer kültür bileşeni haline getirdikleri için Yunan olmuşlardı.
Sayfa 68 - Metis YayınlarıKitabı okuyor
Antik Yunan ve Apollon'a bağlılık
Nietzsche aslında, Apolloncu olanın oynadığı kültürel rolle çok daha fazla ilgilenir. Nietzsche’nin görüşüne göre, bütün ilkel halklar Dionysosçu enerjilerden nasiplerini fazlasıyla almışlardır. Antik dünyanın her köşesinde şu ya da bu türden Dionysosçu festivallere rastlanabilirdi ve bunların çoğu cinsel serbestliğe ve vahşi doğal içgüdülerin dizginlerinden boşalmasına dayanıyordu. Yunanları barbar muadillerinden ayıran şey, güçlü şahsiyetiyle "Gorgon'un kafasını, bu grotesk denecek kadar kaba saba Dionysosçu güce uzatan" Apollon'a duydukları bağlılıktı.
Sayfa 68 - Metis YayınlarıKitabı okuyor
Nietzsche Apolloncu-Dionysosçu, yanılsama-gerçeklik ayrımına nihilistçe bir yön verir; çünkü Dionysosçu dolayımsızlığı tahammül edilemez bir durum olarak görür. Tragedyanın Doğuşu'nda Yunan kültürünün özünün "soylu yalınlığı"nda ve "sakin ihtişamı"nda (yani Apollon'a özgü özelliklerinde) bulunduğu inancını reddeder.
Sayfa 67 - Metis YayınlarıKitabı okuyor