Cumhuriyet Dönemi Din-Devlet İlişkileri 1
Hasan Hüseyin CeylanSözler ve Alıntılar
genç hafız İbrahim Ethem'in idamı
Yirmi yaşındaki hafız-vaiz, İbrahim Ethem için yapılan suçlama gazetede belirtildiği gibi "dini siyasete alet etmek" idi. Oysa vaiz İbrahim Ethem, Beyazıt cami'inde mutadı olduğu vechile o günkü vaazın, "İslamiyet'te tesettür" konulu vaazını veriyordu. Normal olarak ve her din görevlisinin yaptığı gibi konusunun ayet ve hadislerle işleyen genç vaiz İbrahim Ethem, "tesettür'ün bir emr-i şer'i olduğunu ve hiç bir gücün onu değiştirmeyeceğini, tesettüre riayet etmeyen kadınların günahkar olacağını" belirterek, kadınların örtülerine dikkat etmeleri gerektiğini vurgulamıştı.
İstanbul İstiklâl mahkemesi, bu genç vaizi, dini siyasete alet ediyor diyerekten tutukladı ve mahkeme sonucu 1 yıl cezaya çarptırdı. Böylece genç vaizin İstanbul halkını dini yönde etkileyeceği ateşli vaazlarına son verilmiş oluyordu!...
Hapis cezasını çeken Hafız İbrahim Ethem 8 Ocak 1924'de çarptırıldığı cezadan tam 1,5 yıl sonra bu sefer de şark istiklal mahkemesi tarafından "irtica etkinliklere" katıldığı ve "irtica faaliyetleri yönlendirdiği" düşüncesiyle idama mahkûm edilmiş ve 6 temmuz 1925 tarihinde Urfa'da halka ibret olsun diye, Halil-ür Rahmân camii'nin yanında idam edilmiştir.
Sayfa 149Kitabı okudu
Benoist-Mechin de, Türk Hükümeti'nin ve İsmet Paşa'nın, Ağa Han ve Emir Ali olayını, ilgisizliğini bile, bile İngiliz etkisine bağladığını ileri sürerek:
"İstanbul'a İstiklal Mahkemesini gönderen ve gazetecileri suçlayan vesile çok zayıftı, hatta gülünçtü. Mustafa Kemal, bu iki Hintli prensin mektubu ile Türkiye Cumhuriyeti'nin tehlikeye girmeyeceğini pek iyi biliyordu, fakat yapacak başka bir şey olmadığı için bu mektubu da Vahdettin'i devirdiği zaman yaptığı gibi, bir yabancı müdahalesi şekline soktu ve bu manevrasında hiç de aldanmadı." İddiasını ortaya atmaktadır.
Sayfa 146 - Mete Tunçay, Tek parti yönetimi, s.75-76 dipnot: 18'dem (Kaplan ve Pars.Mustafa Kemal, s.154)
İtalyan fikir ve devlet adamı Francesco Nitti: "Allah'a iman nasıl bir şekilde tecelli ederse etsin ve nasıl bir din formasına bürünürse bürünsün, hiçbir ilmî ve felsefî doktrinin tatmin edemeyeceği bir ruh ve bir insan içi ihtiyacına cevap vermektedir."
•
Alexis Carrel: "İnsanın suya ve oksijene olan ihtiyacı gibi Allah'a ihtiyacı vardır."
Sözü Lazistan Mebusu Ekrem bey almıştı. Ekrem bey, İsmet İnönü'nün sözlerini teyiden:
"Efendiler! bu işte çok geç kaldık! Tarihe bir bakınız, hangi Cumhuriyet kansız olmuştur. Cumhuriyeti ilan ettiğimiz zaman Bunun elbette bir takım ihtilaller vücuda getireceğini hatırlamak lazımdır." Diyerek, İstanbul'a gönderilecek olan istiklal mahkemesi'ne adeta kan dökme davetiyesi veriyordu.
Sayfa 143Kitabı okudu
Demek ki aslında namaz da toplumu ilgilendiren bir mesele
“Cenabı Hakk’ın farz kıldığı namaz, oruç, zekat gibi bir bakışta yalnız ferdi ve uhrevi bir kulluk vazifesi gibi görünen ibadetler, hakikatte böyle değildir. Bunlarla yalnız ferdin değil, cemiyetin de saadeti istihdaf olunmaktadır. Binaenaleyh bu vazifelerin ifası hem Allah rızasını kazanmayı, hem de cemiyetin saadetini tamamlayacağı gibi, bunların yapılmamasından doğacak mahzurlar da yalnız ferde ait ve uhrevi olmayıp, dolayısıyla cemiyetin ahenk ve hayatının muhafazası ile de alakalıdır.”
Sayfa 242 - Hasan Fehmi Efendinin Bildirisi
Görülüyor ki, saltanatın kaldırılması husus ne bir tartışmaya ne de bir oylamaya konu edilmeksizin tam bir "ihtilal sahnesi" ile cereyen etmiş, aksi davranan ve hareket edenlerin de "kafaları kesileceği" açıkça ifade edilmiştir.
Sayfa 61Kitabı okudu
"Müslümanlık, mahkûmiyet ve esâretle asla birleşemez."