El-Münkız Mine'd-Dalal Dalaletten Hidayete
İmam GazaliSözler ve Alıntılar
Akllı kimse, önce doğruyu tanır, sonra söylenen söze bakar. O söz hak ise, kabûl eder. O sözü söyleyen, ister bozuk düşünceli, ister doğru düşünceli olsun. Hattâ akıllı kimse, doğru olanı sapık düşüncelilerin sözleri arasından alıp, çıkarmaya çalışır.
Halkın çoğunda bu durum hâkimdir. Bir sözü, kendilerinin iyi bildiği bir kimseden naklederek söylesen, o söz bâtıl da olsa hemen kabûl ederler. Değersiz ve kötü bildikleri bir kimseden doğru bir sözü nakletsen reddederler. Hakkı dâimâ kişiyle ölçerler. Kişiyi hakla ölçmezler. Bu durum, büyük bir dalâletdir.
Hayatıma yemin ederim ki; insanların çoğu hakkı batıldan, doğruyu eğriden ayırt etme hususunda kendini maharetli ve çok akıllı sanır. Bu sebeple mümkün olduğu kadar hepsini sapıtmış olanların kitaplarını okumaktan men etmek, kapıyı kapamak vacip olmuştur.
Hastalık salgın halini almış, bunu tedavi edecek tabibler de hastalanmış, halk sapıklıktan helak olmak üzeredir... Zaman, fetret zamanı, devir batıl devridir. Halkı saptığı batıl yoldan doğru yola çağırsan , bu devirdeki insanların hepsi sana düşman kesilir.
Şunu kesin olarak anladım ki bir ilme son haddine kadar vakıf olmıyan kimse o ilimdeki bozukluğa vakıf olamaz.
İnsan, kendi zannına göre hareket etmekle yükümlüdür.