Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Zihin Felsefesine Güncel Bir Bakış

Madde ve Bilinç

Paul M. Churchland

Madde ve Bilinç Gönderileri

Madde ve Bilinç kitaplarını, Madde ve Bilinç sözleri ve alıntılarını, Madde ve Bilinç yazarlarını, Madde ve Bilinç yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Ockham'ın Usturası
Akılcı yöntembiliminin bu ilkesine göre, geri kalan her bakımdan eşit olan iki rakip hipotezden daha yalın olanı tercih edilmelidir. Bu ilkeye, onu ilk dile getiren Ortaçağ filozofu Ockhamlı William'ın adından yola çıkarak "Ockham'ın Usturası" da denir. Bu ilke şöyle de ifade edilebilir: "olguları açıklamak için kesinlikle gerekli olanları aşarak varlıkları çoğaltmamak gerekir."
Bir sonraki sorun da gayet günceldir: Duyumlarımızın içsel niteliklerini veya inançlarımızın ve arzularımızın anlamlı içe- riğini tamamen fiziksel ifadelerle açıklamayı veya öngörmeyi nasıl umut edebiliyoruz? Materyalistin karşı karşıya kaldığı başlıca sorunlardan biridir bu.
Reklam
Son on yılda, elli doları olan herkesin, matematiksel akıl yürütme kapasitesi - en azından hesaplamayla ilgili kısmı - normal bir insanınkini fazlasıyla aşan elektronik hesap makinelerine sahip olması mümkün hale gelmiştir. Aslında, Descartes' ın yazılarından beri geçen yüzyıllarda filozoflar, mantıkçılar, matematikçiler ve bilgisayar bilimcileri matematiksel akıl yürütmenin genel ilkelerini elde etmeyi başarmışlar ve elektronik mühendisleri de bu ilkelere göre hesap yapan makineler yaratmışlardır. Sonuçta Descartes'ın görse şaşıracağı, avuca alınabilecek büyüklüktebir nesne ortaya çıkmıştır.
Hıristiyanlık Avrupa'da ve Amerika'da yoğundur, İslam ise Afrika ve Ortadoğu'da, Hinduizm Hindistan'da ve Budizm Doğu ülkelerinde yaygındır. Bu da hepimizin bir ölçüde şüphelendiği gibi şunu gösterir: Genel olarak insanlar için dinsel inancın birincil belirleyicileri toplumsal güçlerdir. Bu yüzden bilimsel sorunları dinsel ortodoksiye başvurarak çözmeye çalışmak, deneysel kanıtın yerine toplumsal güçleri koymak demek olacaktır. Bütün bu sebeplerden dolayı, zihnin doğasıyla ilgilenen profesyonel bilimciler ve filozoflar genellikle dinsel başvuruları tartışmanın bütünüyle dışında tutmak için ellerinden geleni yaparlar.
Qualia
Daha yakın bir geçmişte ise, duyumlarımızın içgözlemsel niteliklerini (duyusal 'iç-nitelikler'2) ile düşüncelerimizin ve inançlarımızın anlamlı içeriğinin de fizikselliğe indirgemeye daima direnecek fenomenler oldukları ileri sürülmüştür. Örneğin bir gülün rengini görmeyi veya kokusunu koklamayı ele alalım. Düaliste göre, bir fizikçi veya kimyacı gülün ve insan beynin moleküler yapısı hakkında her şeyi bilebilir, fakat bu bilgisi onun bu ifade edilemez deneyimlerin niteliğini öngörmesini veya tahmin etmesini sağlamaz.
İng.
Genelde, bilimsel sorunlara dinsel ortodoksiye başvurarak çözüm arama girişimlerinin çok üzücü bir tarihi olmuştur. Yıldızların başka güneşler olduğu, dünyanın evrenin merkezi olmadığı, hastalıklara mikroorganizmaların yol açtığı, dünyanın milyarlarca yıldır var olduğu, yaşamın fzyokimyasal bir fenomen olduğu gibi son derece önemli düşüncelere sertçe ve bazen de acımasızca karşı çıkılmıştır, çünkü zamanın egemen dini genelde başka şekilde olduğunu düşünmüştür. Giordano Bruno ilk görüşü savunduğu için yakılmıştır; Galileo, Vatikan’ın bodrumlarında işkenceye uğramakla tehdit edilerek ikinci görüşten vazgeçmeye zorlanmış- tır; hastalıkların Şeytan’ın uğrattığı bir ceza olduğuna dair katı inanç, Avrupa’nın çoğu şehrine kronik vebanın yayılmasına yol açan kamusal sağlık pratiklerinin uygulanmaması- na ortam hazırlamıştır ve dünyanın yaşı ve yaşamın evrimi de sözde aydınlanma çağında bile dinsel önyargıya karşı güç bir savaş vermek zorunda kalmışlardır.
Reklam
'Zihinsel-şey' doğası bakımından 'maddi-şeyden' tamamen, yani herhangi bir kütlesi,herhangi bir şekli ve uzayda herhangi bir konumu olmayacak kadar farklıysa, zihnimin bedenim üzerinde nedensel bir etkide bulunması nasıl mümkün olur?
Geri110
157 öğeden 151 ile 157 arasındakiler gösteriliyor.