Modernleşmenin Zihniyet Dünyası Gönderileri
Modernleşmenin Zihniyet Dünyası kitaplarını, Modernleşmenin Zihniyet Dünyası sözleri ve alıntılarını, Modernleşmenin Zihniyet Dünyası yazarlarını, Modernleşmenin Zihniyet Dünyası yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Hafızadan tarihe,tarihten hafızaya
Sanırım bizde hala Osmanlıca bilmek gericilik işareti. Laikliğe uygun düşmüyor. Osmanlıca öğrenirsek ertesi gün 5 vakit namaza başlayacağımız düşünülüyor herhalde. Bilinç nasıl formatlanmışsa Osmanlıca görünce akla hemen İslam geliyor. Hafızanın aslında ne kadar politik bir şey olduğu meselesi. Buradan olgun bir zihniyetin çıkması pek mümkün değildir zaten öyle de olmuştur.
Sayfa 107
Hafızadan tarihe, tarihten hafızaya
Tarih hep bugün de yazılır belki de Hititlerin Friglerin Urartuların altının çizilmesi yeni ulus devletin Türk eşittir İslam söylemine karşı kendini savunmasıdır laikleşme çabası açısından İslam öncesi bir tarihe ihtiyaç vardır elbette ulusal eğitim de bu tarih yazımının bireysel hafızaya taşınması için bir araçtır tarih yazımı ulusal zorunlu eğitimle bireysel hafızaya dönüşür resmi tarih hafıza üzerinden bireyselleşir tarihin yeniden yazılması bireysel düzlemde hafızanın formatlanmasıdır tarih yazımı işin Makro yönü hafıza işin mikro yönüdür
Sayfa 104
Batı modern olabilmek için kendiyle geçmişiyle nasıl bir ilişki kurabildiyse biz de o şekilde modern olabiliriz dolayısıyla modernleşmek ve modern olmak batıcılık ve batılılık bunlar kesinlikle aynı şey değil İstanbul'da tanzimatı meşrutiyeti Cumhuriyeti yaşamış Ender markalardan biri Hacı Bekir Paris'te ise yüzlerce var vatanın kendisi batıcı değil bizim algılama tarzımızla burada bir paradoks yok mu?
Sayfa 98
Modernizm meselesi
Bir paradoksla başlayalım. Batida bir modernlik inşa oluyor.
Nedir bu? Aydınlanmadır, Rönesans'tur, Reformdur. Ulus devlettir, Cumhuriyettir. Bin yedi yüz seksen dokuzdur. Kentleşmedir.
Sınıftır. Kadındır. Modernliğin olmazsa olmazlarıdır bütün bunlar.
Bu anlamda Bati'nın son üç-dört yüzyılda geçirdiği dönüşümleri indirgeyeceğiniz bir
Sayfa 55
Zihniyet Nedir?
Zihniyet, idealizm artı materyalizmdir bir anlamda. Bir yandan
derinliği olan bir kavramdır, diğer yandan da çok somuttur. Zihniyet
"idea" nın "hayat" haline gelmiş halidir. Zihniyet tipkı praxis gibi teorik
olanla pratik olan arasındaki bağlantıyı kuran bir kavram. Düşüncenin, fikrin hayatla ilişkisini kuruyor sanki. Fikirler, zihniyet üzerinden
eyleme dönüşüyorlar. Hayat oluyorlar. Sadece bu değil. Zihniyet aynı
zamanda toplumla birey arasındaki ilişkiyi de kurabiliyor. Çünkü
zihniyetler hep bir zamanda ve mekânda oluşuyorlar. Zihniyet tam
bir mücadele alanı. Toplumun bireyi ele geçirdiği, bireyin topluma
isyan ettiği bir zemin. Zihniyet bu anlamlarıyla tam da sosyolojinin
asl nesnesi. Weber'in "sosyolojinin nesnesi bilinçli insan eylemidir"
sozünün Türkçesi bu olsa gerek. Zihniyet teori-pratik ile toplum-birey
çapraz eksenlerinin cakışma noktası.
Sayfa 25
Sosyoloji mi zihniyet hermeneutiği mi?
Türkiye bir ulus-devlet olmaktan çok bir devlet- ulus'tur örneğin. Yani bizim gibi ülkelerde toplumsal olanın içinde ütopyanın, kurgunun payı çok önemlidir. Bu nedenle modernleşme ülkelerinde olgu-değer ayrımı yapabilmek batıdan daha zordur. Bu noktadan bakıldığında bizim gibi ülkelerde bir toplumsal çözümleme ile bir edebi metin arasında, bir felsefi manifesto ile parti programı arasında sanıldığından, çok daha az fark vardır. Bizde edebi metnin, yani kurgusal olanın sosyolojik statüsü bilimsel olanın hiç de gerisinde değildir
Sayfa 19
Önsöz yerine Niyet
Sözünü ettiğim Tanpınar derslerinin birinde Beş Şehir'i okuyan bir öğrencim bana aynen şöyle demişti: "Ne kadar da muhafazakar bir adam bu hocam.Sürekli Süleymaniye'den, Mimar Sinan'dan, Dede Efendi'den, Itri'den söz ediyor."
İşte, tam o anda kafamda bir Şimşek çakmıştı. "İşte." dedim kendi kendime bizi Tanpınar okumaya tenezzül ettirmeyen, tenezzül etsek bile onu anlamamıza engel olan tam da bu.Biz hep Tanpınar'ın neden söz ettiğine odaklandık ama sözünü ettiği şeye hangi tavırla yaklaştığını hep göz ardı ettik.
Sayfa 12
Önsöz yerine Niyet kelimesi kullanılmış.
Nedense son yıllarda Fransızların dünya literatürüne armağan ettikleri "problematize" etmek ifadesini ben "dert edinmek" diye çevirir oldum, tesadüf olduğunu sanmıyorum. Bir konu üzerinde yoğunlaşmak bir şekilde onunla kişisel de olabilecek bir ilişki kurmayı da içeriyor.Dert edinmeden bu yoğunlaşma pek sahici olamıyor. Başka bir çalışmamda bunu "ontolojikleştirme" diye adlandırmıştım.Bence dert edilmede onun akrabası.
Sayfa 11
"Vahiy hakikattir. Din ise bir yöntemdir. Hakikat yakar. Din ise bu hakikate yanmadan dokunabilmenin yöntemidir."
Sayfa 89Kitabı okudu