Fransa Edebiyati
Proust okumanın tinsel hayatin eşiği olduğunu, oradaki yolu bize gösterebilir, yolu oluşturamaz.
Ama yine de bazi durumlar vardir, tinsel çöküntülerin patolojik denebilecek bazi durumları, bu durumlarda okuma bir tür iyileştirici disiplin olabilir ve tekrara dayalı teşviklerle, tembel bir zihnin yaşama ebediyen dahil edebilmekle yükümlü olabilir. Bu durumda kitaplar, tembel tin için, bazı sinir hastalarının ruhsal tedavilerine benzer rol oynar.
Proust diyor ki dostluk bireyler arası dostluk hava çıladır. Ama okumak dostluk biçimidir.
Oyle ki bir kitap güçlü bir bireyselliğin aynası olmadığında bile, zihnin tuhaf hatalarının aynasıdır.
Kitap zevki ise zeka ile birlikte artıyorsa, görüldüğü gibi, bu zevkin tehlikeleri de zekâyla birlikte azalır. Özgün zeka, okumayı kendi kişisel işleyişine bagli kılmayı bilir. Okuma, onun için eğlencelerin en soylusundan, özellikle en soylulastiricisindan baska sey değildir. Çünkü sadece okuma ve bilme yoluyla zihin en görgülü haline kavuşur.
Notos Kitaba yaptığı çeviri için ve Fransızca dan çeviri için Işık Ergüden e teşekkürler