Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Osmanlılar ve Vehhâbîlik

Fatih Mehmet Şeker

Osmanlılar ve Vehhâbîlik Gönderileri

Osmanlılar ve Vehhâbîlik kitaplarını, Osmanlılar ve Vehhâbîlik sözleri ve alıntılarını, Osmanlılar ve Vehhâbîlik yazarlarını, Osmanlılar ve Vehhâbîlik yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Erol Güngör de şunu söyler: “Türbesi ve yatırı olmayan bir Müslüman kasabası mümkündür, ama böyle bir Türk kasabası düşünülemez”. Mistik bir mâhiyete sahip olan bu konularda Vehhâbîlerin tasavvufi lügati tamamen inkâr etmeleri düşündürücüdür.
Vehhâbîlerin gözünde her şeyden evvel tam bir temizlik şarttır. Bu nedenle söz konusu teşekkülün dünyasında her şey değişim halindedir. Onlar hayatın üzerinden olduğu gibi ölümün üzerinden de ağır bir silindir gibi geçerler. Bu zümreye göre ölülerin hayatta hiçbir müspet fonksiyonları yoktur. Türk milleti ise ölüleriyle beraber yaşar...
Reklam
Sahabeyi referans veren Vehhâbîlere göre kişinin “falan kulun yüzü suyu/bereketi hürmetine Allah’tan şunu istiyorum” demesi de câiz değildir; zira sâlihlerin hakkıyla veya şefaatiyle tevessülün câiz olabilmesi için o sâlih kişinin yaşıyor olması gerekir. (Tarih~i Cevdet, VII, 183; krş. Ahmed Zeynî Dahlân, ed-Dürerü’s-Seniyye, s. 71, )
Sahabeler, Hz. Peygamber’in vefatından sonra asla kabrinin yanında Ondan bir şey istemezler. Dahası onlar Resûlullah’ın kabri yanında Allah’tan istemeye ve Allah’a duâ etmeye bile karşı çıkarlar. O hâlde selefin, Hz. Peygamber’in vefatından sonra bu tarz bir hareketi câiz görmemelerinden daha tabiî bir şey olamaz. (Vehhabilerin görüşleri: Keşfu'ş-Şubuhât, s. 23.)
W. Montgomery Watt selefe dönüşü itibariyle Vehhâbîliği “muhafazakar bir doğrultudaki standart dünya görüşünün bazı yönlerinin yeniden güçlendirilmesi” olarak görür.
Osmanlıların perspektifinde Vehhâbîlik; bid‘atleri ortadan kaldırmak iddiasıyla meydana çıkmakla birlikte her hususu esasından değiştirip, pek çok bid‘at icad eden siyasî bir harekettir.
Reklam
İbn Teymiyye'nin düşünceleri etrafında kendilerini arayan Vehhabilerde de temel esas tevhiddir.
Nitekim Muhammed b. Abdülvehhâb’ın kendi eliyle istinsâh ettiği yazarak çoğalttığı İbn Teymiyye’ye ait eserler Leiden Kütüphanesi’nde kayıtlıdır.
Unutulmaması ve daima tekrarlanması lazım gelen husus şudur: Tarih-i Cevdet’de Vehhâbîlik etrafında yapılan tasvir ve tahlilleri hareket noktası olarak alırsak görülür ki; Türkiye’nin dinî hayatına istikamet verenlerin kahir ekseriyeti ismen değilse de cismen Vehhâbîdir.
Nitekim Osmanlı’dan vazgeçmeden Vehhâbîliği savunan Hüseyin Kâzım’ın gözünde modernleşme döneminde müdafaa edilen düşüncelerin çekirdeği Vehhâbîliktedir. Modernist İslâm anlayışı öz itibariyle Vehhâbîliğe paraleldir. Hâliyle Osmanlı modernleşmesi de Vehhâbîlerle mutabık bir görünüm sergiler.
40 öğeden 21 ile 30 arasındakiler gösteriliyor.