Sanayi Çağı
Hans FreyerSanayi Çağı Gönderileri
Sanayi Çağı kitaplarını, Sanayi Çağı sözleri ve alıntılarını, Sanayi Çağı yazarlarını, Sanayi Çağı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.bulgu 3 l temiz özet l
Eski teknik, Yunanca "Techne" sözcüğünün belirttiği şeydi; yani, özel bir sanat ya da özel bir beceri, özel bir güç anlamına geliyordu ve şu yalın formüle dayanıyordu: herhangi bir şey yapmak isteyen insan, onu yapabilmek için bazı aletlere muhtaç olduğunu bilir veya zamanla öğrenir. Dikkatini önce bu aletler üzerinde toplar. istediği, bir şeyi yapabilmek, hem de kesin, güvenli bir biçimde yapabilmektir. Bu teknik, "yapmak istediğim bir şeyi yapabilmeliyim" kaygısıdır. Oysa, James Watt (1736-1819)'ın 1768 yılında icat ettiği buhar makinası, büsbütün başka bir şeydir. Bu makinayla birlikte, teknik, nitelik bakımından yeni bir anlam kazanmıştır. Eylemin özünü değiştiren manevi formül değişmiştir. Artık insan, önce bir şeyi isteyip, sonra onu gerçekleştirecek özel aracı bulmaz. Önce, genel bir güç (enerji) bulur; bu güç, organik bir ölçüye bağlı değildir. Şimdi, insanın amacı bu enerjiyi belli ereklere varmak üzere özel bir araç olarak kullanmak değildir; o, bambaşka bir sorun ile karşı karşıyadır: "elimin altındaki bu güçle ne yapabilirim?" Demek ki, erekleri belirleyen araçtır; yani, artık insan, bir şeyi yapabilmek gücü var olduğu için yapmak istiyordur. Eski teknik'de ise, insanın kaygısı yapmak istediği bir şeyi yapabilmekti. Yeni teknikle, tekniğin anlamı da, işlevi de büsbütün değişmiş bulunuyor; "teknik" denilince, "fayda" değil, "güç" anlaşılıyor.
Sayfa 11 - doğu batı yayınları, birinci baskı, çevirenler: bedia akarsu-hüseyin batuhan, eylül 2014, kızılay l 11-12
Bulgu 2
Eski çağlardan sanayi çağının başlangıcına kadar herhangi bir ülke sınırlı, kendi içine kapalı birçok bölgelere ayrılır ve yaşam onun içinde olup biterdi. Bu bölgeler, bütünlüğü ve bağlantıları ile alışılmış düzenleri ve kurumları ile kendilerine özgü bir görünüşte idiler. Yalnızca ihtiyaç duyulan şeylerin alışverişinin yapıldığı doğal ve organik bir yaşama düzeni vardı; uzaktakilerle yapılan ticaret, alışverişe ancak çok az mal katıyordu. Sanayi çağıyla birlikte sınırlı, kendine yeten yaşama çevrelerinin yerine, büyük bir balık ağı gibi bütün insanları, bütün ihtiyaçları içine alan evrensel bir bağlantılar sistemi geçmiştir. Bu, toplumbilimi bakımından, eski toplumsal yapının tam bir değişimini gösterir. Sanayi hareketinin içine giren ya da bu harekete sonradan katılan bütün uluslar er geç bu değişmelerden geçiyor.
Sayfa 10 - doğu batı yayınları, birinci baskı, çevirenler: bedia akarsu-hüseyin batuhan, eylül 2014, kızılay
bulgu 1
Sanayi devrimi, öteden beri alışılmış olan geleneksel el işi dünyasından yığın halinde mal üreten makina ilkesine geçiştir.
Sayfa 10 - doğu batı yayınları, birinci baskı, çevirenler: bedia akarsu-hüseyin batuhan, eylül 2014, kızılay
Freyer'e göre, 19. yüzyıl bütün yüzyıllar arasında, insanlık tarihinde en çok değişiklikler gösteren yüzyıl olmuştur. 1830-1870 arasında yeryüzünde demiryolu ağ sistemi kurulmuş; dört onyılda, dört binyıllık taşıtın, atlı arabanın yerini yeni ulaşım aracı tren almıştır.
Sayfa 10 - doğu batı yayınları, birinci baskı, çevirenler: bedia akarsu&hüseyin batuhan, eylül 2014, kızılay
Bugün hiç kimsenin, içinde yaşadığımız toplumsal bütününü tamamıyla görmesine imkân yoktur.
Sanayinin getirdiği imkan ve umut bir mıknatıs gibi etkili olur; iş imkanları açarak onları kendine çeker. Sanayinin bu çekme gücünün, insanları kendine çektiği gibi nüfusun artışını sağladığına da hiç şüphe yoktur. Ama öte yandan köylük bölgelerde bulunan nüfus fazlalığı, fabrikalarda bir çalışma imkanı ve göç için anlam taşıyan bir amaç bulur. Nitekim, eski ekonomi üzerine ikinci bir tabaka kuruldu: eski ekonominin iş sisteminde ancak belli sayıda işçiler ekmek bulabiliyorlardı; ama şimdi, iş sistemi bu şekilde gelişip yükseldi. Böylelikle yalnız mevcut olan nüfus fazlalığı bir yerden alınmakla kalmadı; yeni nüfusun dağılmasına da meydan verilmiş oldu.
Sayfa 49Kitabı okudu
Gerçi önce elde edilmiş bir takım teknik bilgilerin, birtakım ustalıkların, elden yeniden çıkarılıp unutulduğu olmuştur; ama gene de tekniğin bütünü ile durmadan ilerlediğini, gün geçtikçe daha işe yarar aletlerin yapıldığını, kullanılan malzeme miktarının arttığını, işleme yöntemlerinin daha da inceldiğini görmek mümkündür. Tekniğin her gün biraz daha gelişmesi, hiç kuşkusuz bütün insanlık tarihi boyunca izlenebilir çizgilerden biridir.
Sayfa 36Kitabı okudu
Sanayi devrimi, öteden beri alışılmış olan geleneksel el işi dünyasından yığın halinde mal üreten makine ilkesine geçiştir. Sanayi çağıyla birlikte sınırlı, kendine yeten yaşama çevrelerinin yerine, büyük bir balık ağı gibi bütün insanları, bütün ihtiyaçları içine alan evrensel bir bağlantılar sistemi geçmiştir. Bu toplumbilimi bakımından, eski toplumsal yapının tam bir değişimini gösterir.
Sayfa 10Kitabı okudu
Asıl
Hiç şüphe yok ki, sosyoloji toplum kurumlarını inceleyen, genel ve sistemli bir bilim olarak değil, sanayi hareketinin kuramsal öz bilinci olarak ortaya çıkmıştır.
Sayfa 79Kitabı okudu
Bütün
Bugün artık hiç kimsenin içinde yaşadığımız toplumsal bütünü tamamıyla görmesine imkan yoktur.
Sayfa 67Kitabı okudu
Değişim
Dünya tarihinin hiçbir çağında, üzerinde yaşadığımız dünyanın tablosu 19. yüzyılda olduğu kadar kısa bir zaman içinde değişmemiştir.
Sayfa 28Kitabı okudu
Teknik her eser akılla düşünülüp meydana getirilebilir; toplumsal gerçeklikler ise, tarihsel olayların akışı içinde bulunurlar.
Sayfa 23Kitabı okudu
“İnsanda, kendi kendini yitirmiş olduğu ya da kendini yitirmek, kendi yarattığı bir dünya içinde kendini yitirmek tehlikesinde olduğu duygusu var.”
Birtakım sanayi kollarında en ucuz işçi olan kadınlar ve çocuklar erkek işçilere tercih edilirlerdi; çünkü kadın ve çocuk işçileri kullanmak hiçbir toplumsal siyaset yasasıyla yasak edilmemişti.
Günümüz kütle insanının ideolojilere düşkünlüğü, bu insanın bütünü ile pek anlaşılmayan ve kendisini dar bir deneyim alanında uzmanlaşmaya zorlayan, tam ve mükemmel bir deneyim dünyası kurmasını adamakıllı güçleştiren bir yaşama sisteminde yaşaması olayının arka tarafından başka bir şey değildir.
Sayfa 75Kitabı okudu