Yakın komşularımızla ilgili kitaplar yayımlamaya Richard Clogg’un Yunanistan Tarihi ile başlamıştık. Yakın coğrafyalarda yaşayan, arada sınırlar olsa da ortak ya da benzer kültürleri paylaştığımız ya da etkilendiğimiz, onlar hapşırsa bizim grip olup yataklara düşecek kadar yakın olduğumuz komşularımızla ilgili, ister yerli olsun isterse yabancı, yapılan önemli araştırmalar ve yayımlanan kitaplar ilgi alanımız içinde kalmaya devam edecek. Hollandalı büyükelçi Nikolaos van Dam’ın kitabı da bunlardan biri. Van Dam, yıllarca ülkesini Ortadoğu’nun çeşitli başkentlerinde temsil etti. Hariciyeci kimliğine öğretim üyeliği ve yazarlığı da ekleyen yazar, Suriye’nin dünü ve bugününü aktarırken, geleceğine ilişkin önemli ipuçları ve bilgiler veriyor; 1963’ten bu yana iktidarda olan Baas Partisi ve Hafız Esad’ın ‘başarısı’nın ardındaki gerçekleri gün ışığına çıkarıyor. Her şeyin gizliliğe dayandığı, mevcut kaynakların ucuz propagandist amaçlarla malûl olduğu bir ülke üzerine yaptığı bu önemli çalışma, her birinin doğruluğunun kontrolu meşakkatli bir mesaiye malolan yüzlerce bilgi, belge ve kaynağa dayanıyor. Van Dam, modern Suriye tarihini, “mezhep, aşiret ve bölgeye özgü bağların iktidar mücadelesinde oynadığı rol”, “1963’ten günümüze Baas Partisi”, “asker ve sivil iktidar kadrolarında yaşanan gelişmeler”, “Sünni muhalefet hareketi”, “Suriye silahlı kuvvetlerinin analizi” gibi temel başlıklarda incelerken, Ortadoğu üzerine kafa yoran bütün analistlerin ve stratejistlerin cevabını aradıkları şu hayati soruya yanıt arıyor: “Hafız Esad’dan sonra Suriye’yi neler bekliyor?...”
İÇİNDEKİLER
9 ÖNSÖZ
BİRİNCİ BÖLÜM
17 Giriş
İKİNCİ BÖLÜM
39 Suriye Silahlı Kuvvetleri ve Baas Partisi’nde azınlıkların yükselişi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
69 Suriye Silahlı Kuvvetleri’ndeki Sünniler ile diğer dinî azınlıklar arasında mezhep kutuplaşması
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
91 Dürzi subayların Suriye Silahlı Kuvvetleri’nden tasfiyesi
BEŞİNCİ BÖLÜM
111 Alevi cemaati içindeki iktidar mücadelesi
ALTINCI BÖLÜM
129 Suriye’nin siyasi kadrolarında mezhep ve bölgeciliğe dayalı hizipleşme: İstatistiksel bir analiz
YEDİNCİ BÖLÜM
147 Mezhebe dayalı tahrikler ve çatışmalar
SEKİZİNCİ BÖLÜM
173 Nihai mezhep çatışması:
Müslüman Kardeşler’in yok edilmesi
DOKUZUNCU BÖLÜM
193 Hafız Esad Rejiminde iktidar seçkinleri
ONUNCU BÖLÜM
221 Sonuçlar
EK A
235 Mezhepçilik, bölgecilik ve aşiretçilik üzerine bir Baas analizi
EK B
242 Hama’da bulunan askerî birliklerdeki mezhepçilik üzerine itiraflar
EK C
248 Suriye Silahlı Kuvvetleri’nin bir analizi
261 KAYNAKÇA
285 DİZİN
