1920 - 1971

Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti

Arsen Avagyan

En Eski Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti Gönderileri

En Eski Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti kitaplarını, en eski Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti sözleri ve alıntılarını, en eski Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti yazarlarını, en eski Türk Dış Siyasetinde Kuzey Kafkasya Siyasi Muhacereti yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
"Teşkilat-ı Mahsusa"nın kontrolü altında çalışan Çerkes siyasi teşkilatlarından ilki 1914 yılında kurulur. Bu teşkilat "Kafkas İhtilal Cemiyeti" olup, Kafkasya'da ihtilal çıkarmayı amaçlamaktaydı. Bu teşkilatta, Kuzey Kafkas halklarının haricinde Müslüman Gürcüler ve Azeriler da yer alır. 1915 yılında aynı sistemle "Kafkas İttihat Cemiyeti" kurulur. Bu cemiyetin niyeti "Çerkezistan", Dağıstan ve Gürcistan'ı kurtararak, bir tek federasyon içinde birleştirmekti.
Sayfa 28
Atatürk'ten Tebrik Telgrafı
Türk milliyetçi mücadelesinin birleştirici faktörünün, o yıllarda henüz şekillenme aşamasında bulunan Türk milliyetçiliğinden ziyade, Hıristiyan milli azınlıklar ve onların din kardeşleri olan Antant devletlerine karşı duran İslam'ın olduğunu hesaba katan Atatürk, Sovyet Rusya tarafından Dağıstan'ın bağımsızlığının tanınmasıyla ilgili, 18 Aralık 1920 tarihinde Lenin'e yazdığı tebrik telgrafinda "bu mutlu kararın Bolşevik ve Müslüman dünyaları üzerinde olumlu etkide bulunacağı kesindir ve böylece bizi ortak niyetimiz olan, modern kapitalizmi besleyen bati emperyalizmine karşı zafere daha da yaklaştıracaktır", demektedir. Böylelikle, 1919-1920 yıllarında, Türkiye'nin Kafkasya siyasetindeki diğer etmeni olan din konusu ve Türkiye'nin, Kafkasya haricinde, Orta Asya'da da Müslümanların hamisi olarak ortaya çıkma siyaseti şekillenir.
Sayfa 37
Reklam
Bolşeviklere karşı yapılan ayaklanmalar da dinî sloganlar altında gerçekleştirilmekteydi. Dağlılar Cumhuriyeti başbakanı P. Kosok'a göre "Bu din, sarsılmayan yerli adetlerle beraber, Kuzey Kafkasya kabilelerini birleştiren ve hâlâ da birleştirmekte devam eden başlıca amil teşkil eder".
Sayfa 37
Heyetin Gidişi İyi Sürmüş
Bolşevikleri rahatsız eden konu, özellikle, Türklerin Kuzey Kafkasya'daki etkisi ve bazı ayaklanmalar ile hoşnutsuzlukların Türkiye tarafindan tezgâhlanmış olmasıydı. Kemalist hükümet de mümkün olduğu kadar çabuk Moskova'ya heyet göndermek amacındaydı. Başkanlığımı Dış işleri bakanı Bekir Sami'nin (Kundukh veya Kunduh) yaptığı bu heyet, Kemalist hükümet tarafından yurtdışına gönderilen ilk resmî heyet olmuştur. Heyet, 69 gün süren bir yolculuktan sonra, 18 Temmuz 1920'de Moskova'ya varır.
Sayfa 41
Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'de gerçekleştirilen nüfus sayımlarını belirtmekte yarar vardır. İlk sayımlar Türk Kart, Çerkes, Çeçen, Abhaz, Arap gibi, etnik aidiyete göre yapılmakta olmasına rağmen, bu veriler genel Müslüman kitlesini gösterdiğinden dolayı geniş toplum katmanlarına açıklanmamaktaydı. Daha sonra, 1970'li yıllara kadar gerçekleştirilen nüfus sayımlarında etnik unsurların sayısı hakkında kesin bir fikir elde edebilmek niyetiyle soru kâğıtlarina "evde konuşulan dil" satırı eklenmişti. Burada dikkati çeken husus, "anadil" yerine "konuşulan dil" formülasyonuydu, çünkü birçoğu, Istanbul'da yaşayan Yahudiler gibi temkinli davranarak, anadil olarak Türkçeyi belirtmekteydi. Türkleştirme siyasetinin en önemli unsurlarından birinin, Türkçenin yaygınlaştırılması olduğundan dolayı, bu yaklaşım, asimilasyon derecesini ölçmeye imkán sağlamaktaydı, evde farklı bir dilin konuşulması ve bu dilin çocuklara öğretilmesi ise, asimilasyon siyasetine direnç anlamına gelmekteydi.
Sayfa 67
Kuzey Kafkasya'dan göçen 1920'li yılların göçmenleri, ilk aşamada Türk toplumuna entegre olma veya Türkiye'yi vatan olarak görme eğiliminde değildi. Bu devlet sadece geçici bir sığıma yeri ve Sovyet rejimine karşı mücadelede müttefik olarak kabul edilmekteydi.
Sayfa 69
Reklam
52 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.