Türk İnkılabına Bakışlar
Peyami SafaTürk İnkılabına Bakışlar Gönderileri
Türk İnkılabına Bakışlar kitaplarını, Türk İnkılabına Bakışlar sözleri ve alıntılarını, Türk İnkılabına Bakışlar yazarlarını, Türk İnkılabına Bakışlar yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Yunan politeizminden gelerek yalnız İslâm değil, Hıristiyan akidesine de yabancı tesirleri bulaşan fatalizmden ayrıca bahsedeceğim. Fakat bütün şark düşüncesine isnad edilen uyuşukluğun yalnız Budizme has olduğunu ve Müslümanlığa maledilemeyeceğini İslâm akidelerinde olduğu kadar mistik felsefesinde de görmek mümkündür.
Sayfa 131
Hazreti Muhammed, ümmetine : «Dünyada hiç ölmeyecekmiş gibi çalış!» demişti.
Sayfa 131
İslâm düşüncesi, bu dünyayı, önünde bütün arzuların susturulması gereken bomboş bir karaltı halinde görmez; bilâkis müslümanlığm Cenneti, hareketsizliğin ve tasasızlığın değil, dünyada yapılan iyi işlerin -ve ancak aksiyonun - mükâfatıdır.
Sayfa 130
Budizmin meşhur nirvana telâkkisi - ki bu kelimenin mânası derin sükûnudur - felsefede tam duygusuzluk diye tefsir edilir.
Sayfa 130
Budizm! için bir bakıma her şey fani demektir; İslâm düşüncesi için yalnız şekil ve zevahir fanidir; bilâkis bu «fena» hakikî «beka ya vasıtadır.
Sayfa 130
Hindistan'ın en eski epik şiirinde şu söz var : «Belki hırsız nasıl görünürse Buda da öyle göründü; bil ki Allahsızlık (athéisme) onunla beraber geldi.»
Sayfa 130
Çok yayılmış ve çok yaşamış bir kanaate göre bütün şark fatalist «kaderci» dir; onu garbdan ayıran, lâpalaştıran ve hımbillaştıran bu kafadır. Osmanlı garpçıları da böyle düşünüyorlar, şarkın kaderci görünüşü yerine garbın iradeci görünüşünü koymak istiyorlardı. Fatalizm, akide olarak değil, harekt tarzı olarak şarka aksiyon nefreti getiren Brahmanizmin ve Budizmin yakın akrabasıdır.
Sayfa 129
Şark hürriyetten, hukuktan, ilimden, ahlâktan bahsetmeye mecbur olduğu zaman garbı taklid eder. Fakat bunlardan hiç bir şey anlamaz. İçine hiçbir mana dolduramadığı için bomboş kelimeler kullanır. Şarklılar Voltaire’ den, Rousseau’dan, Goethe’den, Lamarck’tan veya Montesquieu’den bahsetmeye kalktıkları zaman garplıları gül dürürler.
Sayfa 125
Hasılı bu şark için bilmek, sadece inanmaktır.
Sayfa 125
Şark dindardır, filozof değildir.
Sayfa 125