Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi
İlber OrtaylıEn Yeni Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi Sözleri ve Alıntıları
En Yeni Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi sözleri ve alıntılarını, en yeni Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Akdeniz medeniyeti, Bizans-İslam-İtalya çizgisini izliyordu.
Sayfa 47Kitabı okudu
Osmanlı tarihinin bilinmesi için kırsal ve kentsel alanlarda
yapılması gereken araştırmalar vardır. Tarih ve sosyoloji birbirlerinin sonuçlarından yararlanması gereken disiplinlerdir. Sosyolojinin kavramları tarihin dilidir. Tarih ise sosyolojinin laboratuvarıdır. Tarih ilmi sorunlara yaklaşım için yöntem ve tekniklerini sosyolojiden öğrenecektir. Türkiye tarihçiliğinin geleceği;
beşeri coğrafya, toponomi, mali tarih araştırmalarına bağlıdır.
Kırsal ve kentsel bölgelerde yapılacak teknik tarih araştırmaları, fiyat endeksieri çıkarılması, folklor, edebiyat incelemeleri,
arşiv çalışmalarıyla birbirini bütünleyecektir. Bunlara tutarlı bir
lengüistikçi ve filolog grubunun bulunması gereğini de eklemeliyiz. Bütün bu dallarda yeterli bilim kadroları kurulmadıkça,
Türkiye tarihçiliğinin gelişmesi, yeni yorum ve sentezler yapılması güçtür.
Sayfa 20Kitabı okudu
Kentlerin yapısı değişmeye başlamıştır. İstanbul'da Kasım paşa, Eyüp, Üsküdar gibi yerlerde bir tür gecekondulaşma, iç göç dolayısıyla işsiz ve serseri kalabalıkların artışı gözlemleni yor. Bunlar şehirdeki her karışıklık ve ayaklanmanın gönüllü üyesidir. Esasen büyüyen kentteki sıkıntılar, harap olan taşrada da sürürken, yönetici sınıfın artan tüketimi bu ayaklanmaların başlıca sebeplerindendir. 16. yüzyılın Osmanlı yöneticisi aslın da mütevazı bir hayat yaşardı. Bu yaşam tarzı şimdi büyük öl çüde değişmektedir.
Sayfa 385Kitabı okudu
Bazı şeyleri yapmak kolay
Örneğin, ihtisab nazırının İs tanbul'daki görevlerini şöyle sıralayabiliriz: a. Esnafı teftişi, b. Anadolu'dan gelenlerin tespiti ve mürur tezkirelerinin kont rolü, c. Gelen bekârlara münasip yer tahsisi ve bunların duru munu gözeterek kontrol etmek, d. Esnafın kontrolü, narh tespiti, fiyat-kalite kontrolü, e. lonca disiplinine nezaret etmek ve uygunsuz esnafı ve ahaliden nizama uymayanları cezalandırmak...
Sayfa 289Kitabı okudu
Aslında Tanzimatçı bürokratlar ülkemizde yerel özerklik ve mahalli demokrasiyi yerleştirmek gibi bir niyete sahip değildiler. Onlar, reformla bir demokrasi denemesi yapmak değil, Metternich-Schwarzenberg Avusturyası veya II. Aleksandr Rusyası'nda olduğu gibi, eyalet idaresinin ıslahı, gelirlerin artması ve tutarlı bir idarenin yerleşmesini sağlamak istiyorlardı. Üstelik bu tür bir örgütlenme ile merkezi hükümet taşradaki egemen gruplar üzerinde otoriter bir kontrol de kurabilecekti. Bu nedenle Tanzimatçı grubun üyeleri, Reşit, Cevdet, Ali ve Fuad Paşalarla, Meşrutiyet kahramanı Midhat Paşa arasındaki farkı da görmek gerekir. Tanzimatçı devlet adamı için gerekli şey hürriyet değil, kazanç, mal ve hayat güvenliğidir. Devlet hayatında aslolan unsur; geniş grupların siyasal katılması değil, sadık olan ve çok kazanıp çok vergi veren bir tebaadır. Despotizmden bu ölçüde, zaruri olarak ve kanuni-otoriter bir idare yararına vazgeçilmektedir.
Sayfa 427Kitabı okudu
Tanzimat başlangıcından beri eğitimde bir ikilik başlamıştır. Merkeziyetçi modern bir devlet, kendi ideolojisini aşılamak ve ihtiyacı olan kadroları yetiştirmek için vatandaşların din ve inanç farkını pek dikkate almayan ve laik eğitim veren bir eğitim sistemi kurmak zorundadır. Bu nedenle klasik dönemde (Enderun hariç) dini eğitimin egemen olduğu Osmanlı İmparatorluğu'nda laik niteliğe yakın modern eğitim veren okullar, dini eğitim kurumlarının yanında ve onların aleyhine yayılıp, gelişmeye başladılar. Osmanlı İmparatorluğu; tebaaya adaletin iki çeşit mahkemede (şer'i ve nizamî) iki ayrı sistemdeki kanunlarla dağıtıldığı, eğitimin iki tür okulda verildiği, bürokraside iki sınıf memurun yan yana bulunduğu (daha
doğrusu birbiriyle çalıştığı), iki tür dünya görüşünün birbiriyle çekiştiği bir sistem içinde ömrünü tamamladı. Bunun toplum hayatında yarattığı sancıları son nesil Osmanlı aydınları çektiler.
Sayfa 418Kitabı okudu
Devlet dininin, Din-i İslam ve padişahın hilafetinin özellikle belirtilmesine rağmen, anayasa her dinden bütün tebaanın idareye katımasını ve denetimini öngörüyordu.1876 Anayasası bir İslam ülkesinde ilk defadır ki laik devlet düzeninin temellerini atan belgedir.
Sayfa 416Kitabı okudu
Orta Avrupa eyaletlerinin Karlofça ve Pasarofça antlaşmalarıyla elden çıkması, bütün Balkanlarda nationalist gelişmelerin ortaya çıkması ve büyük Avrupa devletlerinin Osmanlılar üzerindeki müdahale ve tehditleriyle, imparatorlukta 18. yüzyılda yeni bir islamcı ideoloji doğmaya başladı. ilk defadır ki mutaassıp bir islamcı hayat tarzı ve düşünce egemen oldu. Hilafete unvan ve kurum olarak büyük önem verildi. Bununla beraber Avrupa'nın gösterdiği tehlike imparatorlukta modernleşmeyi ve batı dünyasını tanımayı da gerekli kılmıştı.
Sayfa 387Kitabı okudu
Ahmed Vefik Paşa'nın ilk Osmanlı parlamentosuna başkanlık ederken (1877-1878) Suriyeli Hıristiyan mebuslara dediği şu sözlerdir: "Aklınız varsa en kısa zamanda Türkçe öğrenirsiniz". Türkçe her zaman resmi dildi, bunun ilk defa 1876 Anayasasında belirtildiğini görüyoruz. Türk unsur idari ve askeri alanda öne geçmişti ama bunun bir nationalism konusu olması 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında görülmektedir. 18. yüzyıl boyu nationalism Balkanlara özgü bir ideolojiydi, Anadolu ise henüz Türk milliyetçiliği yapmıyordu. Sadece belirgin bir Türkleşme süreci vardı.
Sayfa 386Kitabı okudu
Fransa 17. yüzyılda Başbakan Kardinal Richelieu döneminde başarılan denizcilik ve gemicilik reformları sayesinde Doğu Akdeniz pazarlarında tutunabildi. Kısacası 17. ve 18. yüzyıllar Akdeniz'in eski sahipleri olan; Venedik, Cenova, Dubrovnik, İspanya ve Osmanlı İmparatorluğu gibi güçlerin silindiği ve yerlerini Atlantik denizcilerine terk ettikleri devirdir. Ancak tarımsal-sınai yapıları değişen ve güçlenen iki devlet; Avusturya ve Rusya da 18. yüzyılda Akdeniz ekonomik ilişkileri içine sızdılar. Bu olay, özellikle Osmanlı toplumsal-ekonomik bünyesindeki etkileri yönünden çok önemlidir.
Sayfa 350Kitabı okudu