Umumi Türk Tarihine Giriş
Zeki Velidi ToganUmumi Türk Tarihine Giriş Sözleri ve Alıntıları
Umumi Türk Tarihine Giriş sözleri ve alıntılarını, Umumi Türk Tarihine Giriş kitap alıntılarını, Umumi Türk Tarihine Giriş en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Baycu Noyan, Papa ve Fransa kralı 9.Louis
Ön Asya'da Moğol hakimiyetini ilk kuran Çormakan Noyan Müslümanlarla harp ettiği için, şamani olduğu halde, Hristiyanlara karşı himaye göstermiş, Tebriz'de ve Nahçıvan'da kilise binasına müsaade etmişti. Halefi olan Baycu Noyan, Papa 4.Innocentus ile siyasi münasebetler tesis ederek, Aybek isminde birisini elçi olarak gönderdiyse de, kendisi daha çok Müslümanlara mütemayildi. Baycu'nun generalleri Papa'nın elçilerine, Hristiyan olmak ve Fransız kralıy ile dost geçinmek istediklerini, fakat Frenklerin "Türkiye'ye ve Halep'e" girmelerinde mani olacaklarını anlattılar.
Sayfa 360Kitabı okudu
Anadoluya ne kadar türk geldi?
Cüveyni'ye göre, Möngke (Mengü) Kaan, kardeşi Hülagü'yü İran ve ön Asya'yı fethetmeyi gönderdiği zaman, kendisine bütün Moğol ülkelerinden ordunun %20'sinin verilmesini emretmişti. Bu emre göre teşkil edilen ordunun 280.000 kadar bir sayı ettiği tahmin edilebiliyor. Her nefenin ortalama hesaptan memleketin bir ailesini temsil ettiği hesaba katılacak olursa, çadırları, hayvanları ve aileleri ile birlikte Hülagü'yü takip etmiş olan kabilelerin nüfusu bir buçuk ve en az bir milyon kadar sayılmak icap eder. Halbuki aynı Cüveyni'ye göre Ögeday Kaan, Elcigidey Noyan'ı İran'a gönderirken buna Moğol uluslarını idare eden şehzadelerin tekmil ordularının %20'sini ayırıp vermelerini emretmişti. Bu halde İran ve Asya'ya Hülagü ile beraber ondan evvel ceman 2 milyondan fazla Türk ve Moğol unsuru gelmiştir.
Sayfa 347Kitabı okudu
Baycu Noyan
Baycu Noyan şaman olup çok adil bir zat olarak tasvip olunmuştur. Bunun hakkında Kerimeddin Aksarayi şöyle diyor:
Baycu, askerlerden haliye zarar dokunmamasına temin maksadıyla Aksaray'a şahnalar tayin etti. Ve öyle bir adalet gösterdi ki ahali ticareti ve pazarları tam bir kalp huzuruyla yaşatabildiler; çiftçilik ve ekincilikten de hiç geri kalmadılar hiçbir kimse şikayet için Baycu'nun huzuruna çıkmak ihtiyacını duymadı. Eğer ara sıra birisi şikayet için kendisine müracaat ettiyse, zalimin elini mazlumdan çektirdi. Eğer bir kimse, "Baycu'dan önce Müslüman olan (Selçuklu) memurları tarafından müslümanlara yapılan zulmün yüzde birini bile, bu memleketi kılıçla fethetmiş olan Baycu'nun ordusundan sadır olmamıştır" diye yemin ederse yalan olmaz.
Aksarayi Farsça olarak, "Biz müslümanız amma ona (Baycu'ya) gavur deniliyor; fakat gavurluk bu ise, o halde Müslümanlık hangisidir?" beytini yazmıştır.
Sayfa 340Kitabı okudu
Memlük Sultanı Baybars'ın başarısız Anadolu seferi
Mısır Memlük sultanı Baybars "kafir Moğol"lara karşı propaganda da bulunarak, bilhassa ulemanın yardımı ile Anadolu'yu Mısır'a bağlamak ve böylece memleketini genişletmek istedi. Bunun vaatlerine inanan Beylerbeylerinden Niğde'de Hatiroğlu ile Diyarbakır'da Baycar isyan ettiler. Baybars külliyatlı ordu ile Anadolu'ya geldi, hatta Kayseri'yi bile işgal etti. Fakat ahalidr isyan hareketinin genişlemediğini, beylerin de moğollara sadık kalıp kendi davetini icabet etmediklerini görünce geri çekildi.
Sayfa 327Kitabı okudu
Yabğu ünvanının gücü
Türkmenlerce 'Beğ"lerin yaşça büyüğü "Yabğu" oluyordu; onlarca milletin hakiki reisi ancak Yabğu idi. Arslan'dan sonra Yusuf, sonra Musa Türkmenlerce yabgu tanındı. Çağrı bey (Davut) anca Subaşı (ordu komutanı) idi. Tuğrul bey ise türkmenlerce şüphe yok ki ancak "Kuşbeği" idi; hayatının sonuna kadar o bu lakabı taşıdığı halde İslam memleketinin idare usulüne istinaden kendisini "Sultan" ilan etti ve riyasetini İslam üsülünce "hutbe" ile "sikke" ve nihayet halifenin menşuru vasıtasıyla Müslüman tebaa'ya tanıttı ve o nispette Türkmenlerce bir "mütegallibe" kesildi. O daha 1050-1 senesinde yani Bağdat'ı nüfusu ve idaresi altına almadan önce "büyük yabğu" unvanını taşıyan Musa yabğu ile harp etti ve onu Sistan'a firara mecbur etti.
Alparslan ise "yabğu" lakabını lağvetti ve Musa yabgu'yu azlettiğini ilan etti. Arslan yabğu'nun oğlu Kutlamış'ın (Süleyman şah) 1064'te Rey'de isyanı hiç şüphe yok ki türkmencilik esasına dayanıyordu ve ancak bunun o tekmil Türkmenleri kazanmış bulunuyordu. Alparslan, 1065-1066 kışında Merv ve Harezm taraflarına yürürken yanında 300.000 asker bulunduğu rivayet olunur; fakat ordusu artık Horasan ve Huzistan iranilerinden, Kürtlerden toplanmış bir derme "Müslüman Ordusu" idi. Türkmenler, hep meşru Yabğu ve İnallarının ve onların oğullarının etrafında toplanıyordu.
Sayfa 268Kitabı okudu
Çinli Müslümanlar "Döngen"ler
Moğollar zamanında kalan ve sonraları Doğu Türkistan'da cereyan eden hadiselerde Kuzey Çin'e gidip yerleşen ve çinlileşen Müslüman Türk ve Moğol unsurları Döngen ismi ile tanınıyorlar. Bunlar arasında İranlı unsurunun da çok bulunduğu yukarıda bahsetmiştim. Yalnız Harezmlilerden 100.000 fazla ailenin oralara sevk edildiği malumdur. Bunlar da kendi ihtiyarları ile değil Moğollar tarafından oraya sürülmüş kütlelerdir.
Sayfa 206Kitabı okudu