Çin Kaynakları ve Uygur Kitabelerine Göre

Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü

Gülçin Çandarlıoğlu

Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü Gönderileri

Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü kitaplarını, Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü sözleri ve alıntılarını, Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü yazarlarını, Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
(808-821)
Bu devirde Uygurlar siyasi kudretin zirvesine çıktıkları gibi Maniheizm’de en şaşaalı devrini sürdürdü. İşin enteresan tarafı Çinlilerden Uygurlar’a geçen bu din Çin’de Uygurlar tarafından yayılmıştır. Uygur hakimiyeti devam ettiği sürece, Çin’de Maniheistlerin sayısı artmıştır. Çin’de Maniheizm’in rahatlıkla değilde ancak Uygur şiddetiyle yayılabilmesinin en önemli sebebi Budizm idi. Pelliot’a göre bütün Çin’deki Mani mabetlerinin sayısı, büyük bir şehir­deki Budist mabetlerinin sayısı kadar tutmazdı. Az olan bu mabedlerin sayı­sı Uygurların zayıflamasına paralel olarak daha da azalmıştır.
Sayfa 29 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
237’de bulduğumuz kayda göre: 806’da Mani rahipleri ilk defa Uygur elçileri ile beraber Çin’e gelerek ibadethane kurdular. Bu dinin kaidesine göre günde bir defa o da akşam üzeri yemek yenir. Hayvani gıda­lar yasaktı. Yalnız sebze yiyorlar ve su içiyorlardı. Milli içki kımız da ya­saktı. Uygur Kağanı bu dine inanıyor ve bazı Mani rahiplerine devlet işleri için danışıyordu.
Sayfa 27 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
Reklam
Kutlug Bilge Kağan’ın başlıca icraatı Karluk kabilesinin isyanını bastır­ması, Tibetlilerin ellerini Doğu Türkistan’dan çekmeye mecbur etmesi, ve büyük Kırgız zaferi idi. Bilhassa Turfan bölgesine ve Doğu Türkistan şehir­lerine büyük önem vermiş ve gelecekte Uygurları göçüp yerleşecekleri ye­ni yurtlar hazırlamıştı.
Sayfa 26 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
Daha önceleri Karluk kabileleri ve beyaz elbiseli Gök-Türkler Uygurlarla sulh içinde idi. Fakat Uygurların gittikçe vergiyi arttırmalarından memnun değillerdi. Tibetlilerde onları kendi taraflanna çekmek için rüşvet veriyorlardı. Tibet, Karluk, Beyaz elbiseli Gök-Türk ve Sha-t’o’lar birlik olarak Beşbalık’a hakim olmuşlardı.Uygur Başbakanı Hsieh Yü-chia-ssu, Beşbalığı kurtarmağa giderken Tibetlilerin hücumuna uğradı. Çinlilerin Türkü Türke kırdırma politikası gayet güzel işliyordu. Bu nedenle bu sefer başarısız oldu. Başbakan daha sonra Tibet seferine çıkarak bunun intikamını aldı. Beşbalık kurtarıldı.790 senesi Nisan ayında Ay Tengride Kut Bulmış Külüg Bilge Kağan öldürüldü.
Sayfa 24 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
Bögü Kağan Uygurların bozkır adetlerini bırakıp medeni olmalarını arzu ediyordu. Bunun da Mani diniyle mümkün olabileceğine inanıyordu. Halbuki,763 yılından itibaren etkisini önemli ölçüde hissettiren Mani dini, Uygurları zayıflatan en büyük amil olmuştur. Uygurları hareketsizliğe, et yememeğe, insan öldürmemeğe teşvik eden bu din onları gevşetti ve cesaretlerini köreltti. Maniheizm bir tüccar ve şehirli dinidir. Onun savaşçı ruhları gevşettiği doğrudur. Fakat sonradan Uygurların ilim, sanat ve edebiyattaki ilerlemelerine olan faydası da inkar edilemez.
Sayfa 21 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
Şimdi de hızla Araplaşıyoruz.
Uygurlar gün geç­tikçe isteklerini arttırıyorlar, memurlar karşı gelmeğe cesaret edemiyorlardı.Bunlardan bir kısmı Çinli elbisesi giyip Çinli hanımlarla evlendiler. Yani Çinlileştiler. Bu da Uygur Kağanlığının gerilemesinin en önemli sebeplerin­den biridir. Bögü Kağandan itibaren Kağanlar sarayda oturmağa başladılar.Kadınlar makyaj yapmağa, güzel giyinmeye başladılar. Alışkanlıklar değiş­ti. Eskiden erkeği ile harbe giden kuvvetli Uygur kadını yumuşamağa başla­dı.Eskiden Uygur adetleri çok iyi idi. Kağanla nazırlar arasında fazla fark yoktu. Harbe beraber giderlerdi. Savaşa çıktıkları zaman daima zafer kaza­nırlardı.
Sayfa 20 - Türk Dünyası Araştırmaları VakfıKitabı okudu
Reklam
22 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.