Yaşam Sanatı
Zygmunt BaumanYaşam Sanatı Gönderileri
Yaşam Sanatı kitaplarını, Yaşam Sanatı sözleri ve alıntılarını, Yaşam Sanatı yazarlarını, Yaşam Sanatı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
GSMH, yaşama cefasını değerli kılan şeyler dışında her şeyi ölçer.
irade ve seçim yaşam biçimi üzerinde iz bırakır.
“Yalnızca yarından sonraki gün bana aittir. Bazıları ölümden sonra doğar.”
"Yaşam bir yolculuktur”, kalın harflerle yazılmış, kısmen büyük harfli mesaj da şöyle: KARAKTER güçlü bir KİMLİĞİ muhafaza etmekle alakalıdır.
Nietzche
Yüce ve kudretlinin bencilliği, “sağlıklı ve kutsaldır”, zira onların yüceliği ve kudreti bütün insanlığa verilmiş bir armağandır (hayal edilebilecek en mükemmel ve en cömert biricik armağan).
Maalesef, diyecektir Zerdüşt, bir başka bencillik daha vardır, o da zayıflık ve alçaklıktan başka bir şey sunamayacak olanların bencilliği. Hastalıklı bir bencilliktir bu,
Nietzsche
İyi nedir? Güç hissini artıran her şeydir...
Kötü nedir? Zayıflıktan kaynaklanan her şey... Zayıf ve beceriksiz olan çürüyecektir: İnsanlığımızın ilk ilkesi bu. Hatta çürümelerine yardım etmek gerekir.
Ahlaksızlıktan daha zararlı ne olabilir? –beceriksiz ve zayıfa karşı sempati duymak...
Nietzsche
Ahlak karşıtı olarak, “Avrupa uygarlığı” diye adlandırılan oluşumun (daha doğrusu onun özanlayışının ve −asla tamamen ulaşılamasa da durmaksızın izlenen− idealinin) dayandığı Musevi-Hıristiyan ahlak öğretisine şiddetle karşı gelip aşağılayarak toptan reddetmişti. Ahlak fikrinin, iyi ile kötü arasındaki karşıtlığın dayandığı aksiyomları alt üst etmişti.
Nietzsche
Ahlak, asil, soylu, yüce, kudretli, yaratıcı ve iftihara değer ne varsa hepsine karşı duran, zayıf ve tembel olanın komplosunun ürünü ve dekadanın bir alameti olan düzmece bir şeydir (merhamet yalnızca dekadanlar arasında erdem diye adlandırılır). Nietzsche kendisini tanımlamak için “ahlak karşıtı” sözcüğünü seçmişti: “Beni bütün insanlığa karşı harekete geçiren bu sözcüğe sahip olmaktan gurur duyuyorum.”
Eğer söz verilen zamanda John’a [ödünç alınan] kitabı geri vermemin asıl nedeni John’a saygı duymam değil de verilen sözlerin tutulması gerektiği şeklindeki genel ilke uyarınca yaşama kararımsa, benim edimim ahlaki değil ahlakçıdır.”
Kişi yanlış seçimler yapabileceğine kendini hazırlamazsa, doğru seçim arayışında metanet gösteremez. Ahlakın başlıca tehdidi olmak şöyle dursun (birçok ahlak filozofu tarafından can sıkıcı menfur bir şey olarak görülen!) belirsizlik, ahlaklı insanın asıl zemini ve ahlakın filizlenip serpilebileceği tek topraktır.
Ahlaki bir edim, herhangi bir “maksada” “hizmet etmez” ve hiç şüphesiz kâr, konfor, şöhret, egonun okşanması, herkesin takdirini kazanma ya da başka bir kişisel çıkar beklentisiyle yönlendirilmez.
“Nesnel olarak iyi” –faydalı− eylemlerin failin kazanç hesabından dolayı –bunlar ister ilahi inayet, ister kamu itibarı kazanmak, isterse de günahtan arınabilmek ve başka durumlarda gerçekleştirilen merhametsiz ya da duygusuz edimler için Kutsal rahmete kavuşmak için tövbe dilemek olsun− yeniden ve yeniden icra edildiği doğru olabilir. Ama böyle olsa bile, bunlar gerçekte ahlaki edimler olarak sınıflandırılamazlar, çünkü tam da böyle güdülenmişlerdir.
Bir edim, ancak hesaplanmayan, doğal ve kendiliğinden olan ve çoğunlukla üzerinde düşünülmemiş bir insanlık dışavurumu olduğu müddetçe ahlakidir.
“Merhamet kendiliğindendir; çünkü başka bir şeye hizmet etsin diye ona biraz olsun müdahalede bulunulduğunda, biraz olsun hesaba tabi tutulduğunda, biraz olsun seyreltildiğinde tamamen ortadan kalkar, hatta mevcut halinin aksine, yani merhametsizliğe, dönüşür.”
Thomas Hardy “insanın kaderi onun karakteridir” derken bu ilkeden bahsediyordu. Talih ve onun gerilla birlikleri olan rastlantılar, yaşam sanatçılarının karşı karşıya olduğu seçim gruplarını belirler. Ancak hangi seçimlerin yapılacağını belirleyen karakterdir.