En Eski Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 5. Cilt Gönderileri
En Eski Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 5. Cilt kitaplarını, en eski Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 5. Cilt sözleri ve alıntılarını, en eski Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 5. Cilt yazarlarını, en eski Yüzyılların Gerçeği ve Mirası 5. Cilt yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
1815-1914: Bu iki tarih arasındaki zaman parçasına XIX.Yy diyoruz. Diyoruz ama, sonra Marc Bloch’un sözleri geliyor aklımıza: Büyük tarihçi, “zamana dayalı sınıflandırmalarımızın ortaya çıkardığı karışıklıklar”a bakıp, “sahte etiketler” diye adlandırıyordu
XVIII. yüzyıl, varlığını çoğu alanda hissettirmektedir hâlâ.
Ne var ki, Amerika kişiliğini ortaya koyduğu sıralarda, Avrupa’nın ve özellikle Büyük Britanya’nın üstünlüğü de gitgide belirginleşir. İktisadi bakımdan oldukça elverişsiz koşullara karşın, maliye, ticaret ve sanayi etkinliklerinin üstünlüğünü kurduğu ülkelerde, kent burjuvazisi kesinlikle iktidara gelir; proletaryanın mücadeleleri de kapitalizmin yükselişinin bir işaretidir: Zafer kazanmış bir sınıf!
Avrupalıların büyük bir bölümü, iyi beslenemedikleri için pek az dirençlidirler; ve hastalıklar karşısında, Asyalı ya da Afrikalılardan pek daha iyi durumda değildirler. 1830’dan sonra, Fransa’da Lille’de, çocuklar 5 yaşını aşmaz; Mulhouse’da ortalama ömür uzunluğu, sadece yirmi ikidir Binlerce yoksulun toprağa gömülmesi için kötü bir hasat yeterlidir.
Büyük korku
İlk büyük salgın, Rus seferlerinin arkasından Ermenistan’da, İran’da ve bir de ilk Türk-Mısır uyuşmazlığı sırasında kendini gösterir; hastalığın Avrupa’ya bulaşmasını, 1831’de, Ruslarla Polonyalılar arasındaki savaşlar; 1833’te de, içinde Don Pedro hesabına birlikler taşıyan -salgına yakalanmış- gemilerin Portekiz kıyılarına varması kolaylaştırır. Salgın, 1823’te Astragan’ı geçemez; ancak, 1830’dan başlayarak, yedi yıl boyunca Avrupa’yı dolaşır ve Cezayir’e sıçrar. Fransa’da, 16.500’ü Paris’te olmak üzere, 100.000 kurban vardır; Berlin’de 1.400, Viyana’da 2.000, Norveç’te 1.000, Londra’da 6.700 cana kıymıştır. Salgına daha kolay uğrayan kentlerden kırsal yörelere kaçıp sığınır insanlar; olaya “Büyük Korku” diye ad takılır.
Tarihin bu dönemi, Avrupa’da kapitalizmin ve burjuvazinin yükseliş yıllarıdır da; Rothschild’ler birer simgedir. Para darlığı, devletlerin mali güçlükleri ile beraber yürür bu. Ne var ki, para kamuoyunun fethine girişmiştir; basında büyük atılımlar görülür. Yarının şehirciliğini haber veren gelişmeler de vardır.
Rothschild
Frankfurt’un “Yahudi Mahallesi”nde doğan Amschel-Meyer, para değiş tokuşunda ustadır ve Hesse-Cassel yöneticisinin mülklerini de pek güzel yönetmiştir. Beş oğlu vardır: En büyüğü olan Amschel, asıl ticarethanenin başında kalmayı sürdürür; bir ötekisi Salomon Viyana’da yerleşmiştir, en yeteneklisi Nathan Londra’ya gider, Jacob Paris’te, Karl da