Voltaire’in yine taşlama içeren ama metafiziğine daha çok ağırlık verdiği de gözlerden kaçmayan eseri Sadık. Doğu masalı deyip kaderci yaklaşımlarını bu başlık altında çaktırmadan işlemeye çalışsa da ahlak başta, Voltaire’in felsefesinin inançla birleştiği noktalardaki düşüncelerini görmek adına güzel bir kitap.
Kitapta geçen hikayenin çok bir önemi yok, Voltaire vermek istediğini Candide’dekine çok benzer biçimde ve olaylar örgüsüyle vermeye çalışıyor. Bu sefer baş karakter gezgin bir saf değil de, gezgin bir ayaklı erdem abidesi. Verdiği mesaj ise Candide’dekinden farklı. Yazarın önce Sadık’ı yazdığı ve ancak 12 yıl sonra en çok beğenilen Candide’i kaleme aldığı düşünüldüğünde, yazarın düşünsel yolculuğunda ulaştığı fikir duraklarını görmek açısından da önemli bir eser.
Ahlakı, erdemi, felsefesi bir yana Voltaire okumak her zaman kendi içinde, kendine has bir eğlence de barındırmıyor değil.
