Evet, "Ali ne demek?" sorusunu sorarken şu basit gerçeğe işaret etmek istemiştim:
1300 küsür yıl evvel yaşananlar Balkanlar'dan Çin sınırlarına koca bir coğrafyayı bölmedi, dövüştürmedi. İnsanoğlu hep böyleydi. Şah Şii, sultan Sünni olduğu için vuruşmadılar. İnsanoğlu hep böyleydi.
Zahirde sebep gerekti.
Babaîler, Celâlîler, Kızılbaşlar yerleşik kitabî geleneğin sözcüleri ve hükümdarlarıyla, Babaî, Celâlî, Kızılbaş olduklarından vuruşmadılar. İnsanoğlu hep böyleydi.
Peki Ali gerçekten ne demek? İnsanoğlunun kadim hastalıklarının zuhuruna gösterilen tepkinin velayeti demek. Feryat demek. Mazlum ve zalimin sonu gelmeyen, ekvanı öğüten, değirmende kıyan döngüsünde yiğitlik demek, başkaldırı demek.
Babil defalarca inşa edildi defalarca yıkıldı, unutmamalı.